سوال: در سوره نساء آیه ۹۲ گفته شده که کسی ناخواسته کسی را کشته باشد باید برده آزاد کند. آزاد کردن برده در این زمان به چه صورت انجام می گیرد؟
جواب: در قرآن، در مورد قتل ناخواسته (به خطا) چنین گفته شده که ابتدا باید حق بستگان درجه یک مقتول را بدهد، یعنی به آنها دیه پرداخت کند.و همچنین باید فردی مومن را که به دلیل آزاد نبودن از شخصیت معنوی خود محروم مانده، یعنی به عبارتی باید شخصی که وجه اجتماعی ندارد و برده(اسیر مومن) محسوب می شود را به آزادی رساند و به او وجۀ اجتماعیش را باز گرداند(تحریر رقبه)
خداوند چنین می فرماید:
“و هیچ مؤمنى نباید هیچ مؤمنى را بکشد، مگر از روى خطا، و هرکس که مؤمنى را به خطا بکشد، بر اوست که [به کفاره] برده مؤمنى را آزاد کند و خونبهایى به خانواده او بدهد، مگر آنکه آنان درگذرند و ببخشند، و اگر [مقتول] مؤمن و از قومى باشد که دشمن شما هستند، [قاتل] باید برده مؤمنى را آزاد کند، و اگر [مقتول] از قومى باشد که بین شما و ایشان پیمانى هست، آنگاه [قاتل] باید خونبهایى به خانواده او [مقتول] بپردازد و برده مؤمنى آزاد کند، و کسى که [برده] نیابد بر اوست که دو ماه پیاپى روزه بگیرد، این توبهپذیرى خداوند است و خداوند داناى فرزانه است. و هرکس مؤمنى را عمدا بکشد، جزاى او جهنم است که جاودانه در آن بماند و خداوند بر او خشم گیرد و لعنتش کند و براى او عذابى عظیم آماده سازد.” (سوره نساء، ۴/۹۲-۹۳)
“تحریر رقبه” به معنی آزاد کردن برده، تنها به منزلۀ اسیران وبردگانی که در گذشته وجود داشت نمی باشد. افرادی که حق آزادی خود را از دست داده اند از قبیل اسیران جنگی و یا زندانیان سیاسی و اجتماعی و یا کسانی که به علت بدهکاری در زندانها هستند، جزء اسیران محسوب می شوند. در زمان حال تجارت انسان (پناهندگان و مهاجران) و همچنین تجارت زن و سوء استفاده های جنسی از آنها در زمانهای اخیر بسیار رایج است.
در نتیجه می توان گفت که در زمان حال برای “تحریر رقبه” یعنی آزاد کردن برده و اسیر موقعیتهای داخلی و بین المللی فراوانی وجود دارد.
