ترازو در قیامت
سؤال: آیا در باره ترازو و وزن کردن اعمال در قرآن آمده است یا این چیزهی فقط در روایات آمده است؟
جواب: قرآن در این رابطه میفرماید:
وَنَضَعُ الْمَوَازِينَ الْقِسْطَ لِيَوْمِ الْقِيَامَةِ فَلَا تُظْلَمُ نَفْسٌ شَيْئًا وَإِن كَانَ مِثْقَالَ حَبَّةٍ مِّنْ خَرْدَلٍ أَتَيْنَا بِهَا وَكَفَى بِنَا حَاسِبِينَ [1]
و ترازوهاى داد را در روز رستاخيز مىنهيم پس هيچ كس [در] چيزى ستم نمىبيند و اگر [عمل] هموزن دانه خردلى باشد آن را مىآوريم و كافى است كه ما حسابرس باشيم
همچنین در آیات دیگر خداوند می فرماید:
فَأَمَّا مَنْ ثَقُلَتْ مَوازِینُهُ* فَهُوَ فِی عِیشَةٍ راضِیَةٍ*وَ أَمَّا مَنْ خَفَّتْ مَوازِینُهُ* فَأُمُّهُ هاوِیَةٌ*وَ ما أَدْراكَ ما هِیَهْ، نارٌ حامِیَةٌ [2]
(در آن روز) كسى كه ترازوهاى اعمالش سنگین است، در یك زندگى خشنود خواهد بود و امّا كسى كه ترازوهایش سبك است، جایگاهش «هاویه» (دوزخ) است و تو چه میدانى هاویه چیست؟ آتشى است سوزان
پس یک وسیله برای سنجش اعمال در روز قیامت خواهد بود. و این حقیقت در آیات قرآن آمده است، صرفا از احادیث گرفته نشد. الآن سؤال اصلی این است که منظور از این ترازو چیست؟
ترازو در این دنیا و در بین مردم به وسیله سنجش وزن اشیاء گفته میشود. وسیلهای که دو کفه دارد و با آن وزن اشیاء را اندازهگیری میکنند. در روز قیامت نیز چنین وسیلهای وجود دارد یا منظور چیز دیگری است؟ در این باره و چگونگى وزن کردن اعمال در روز قیامت، اختلاف نظر فراوانی در میان مفسران وجود دارد:
· برخی معتقد هستند که اعمال در روز قیامت تجسم می شوند، تا بتوان آن را وزن کرد.
· برخی دیگر معتقد هستند که منظور از ترازو وسیله سنجش است که در آن یک عمل کامل (مثلا نماز تام و کامل) به عنوان ملاک قرار داده می شود
· یک عده هم معتقد هستند که روز قیامت برای هر امت پیامبر خود شان به عنوان شاهد که حضور دارد، ترازو افراد امت خود خواهد شد.
به نظر ما هر سه نظر هم می تواند درست باشد.چون خداوند جزئیات آن را باز نمی کند، پس مهم خود انجام گرفتن امر سنجش است، نه چگونه بودن آن.