ـ آماده شدن برای نماز : و این امر با تکرار اذان همراه موذن و خواندن دعای ثابت شده بعد از اذان و دعا در بین اذان و اقامه ، خوب وضوء گرفتن و خواندن اذکار قبل و بعد از وضوء ، اهمیت دادن به مسواک ، پوشیدن لباس تمیز و زیبا ، زود و آرام رفتن به مسجد و منتظر اقامه نماز شدن ، منظم و راست بودن صف نماز همه اینها مقدمه ای برای نماز باخشوع می باشد .
ـ آرام نماز خواندن : پیامبر از حرکتی به حرکت دیگر منتقل نمی شدند مگر اینکه تمام استخوانهایش به جای خودش بر می گشت
ـ مرگ را در نماز بیاد آوردن : رسول الله صلی الله علیه و سلم می فرمایند ( در نماز مرگ را بیاد آورید سزاوار تر است که نمازش بهتر باشد و انسان طوری نماز بخواند که بعد از این نمی تواند نماز دیگری را بخواند. )
– فکر نمودن درباره آیات و اذکاری که می خوانیم : و این تفکر بوجود نمی آید مگر با پی بردن به معانی قرآن و احیاناً باعث جاری شدن اشک می شود . در آیه 73 سوره فرقان آمده {وَالَّذِینَ إِذَا ذُکِّرُوا بِآیَاتِ رَبِّهِمْ لَمْ یَخِرُّوا عَلَیْهَا صُمّاً وَعُمْیَاناً } ( و کسانیند که هنگامی که بوسیله قرآن پند داده شدند همانند کران و نابینایان بدان نمی پردازند و گوش نمی دهند) هنگام قرائت آیات رحمت از الله طلب رحمت کنیم و هنگام آیات عذاب به الله پناه ببریم که این خود موجب تقویت خشوع در نماز می شود . د .
– قرائت شمرده شمرده داشته باشیم : زیرا باعث می شود بهتر آن را بفهمیم و پیامبر نیز قرآن را چنین می خواندند
.- قرآن را با صدای زیبا و خوب خواندن : الله تعالی در آیه 4 مزمل می فرمایند { و رتل القرآن ترتیلا} و رسول الله صلی الله علیه و سلم می فرمایند : ( قرآن را با صدای خود زینت دهید همانا صدای زیبا به زیبایی قرآن می افزاید) بروایت حاکم .
– بدانیم که الله تعالی در نماز به ما جواب می دهد : همانطور که الله در حدیث قدسی می فرمایند : ( نماز را بین خود و بنده ام تقسیم نموده ام و برای بنده ام است آنچه که بخواهد هرگاه گفت : الحمد لله رب العالمین ، الله می فرماید : بنده ام مرا ستایش نمود . هرگاه گفت : الرحمن الرحیم ، الله می فرماید : بنده ام ثنای مرا گفت . و هرگاه گفت : مالک یوم االدین ، الله می فرماید : بنده ام مرا تمجید نمود . و هرگاه گفت : ایاک نعبد و ایاک نستعین ، الله می فرماید : این بین من و بنده ام است و برای بنده ام است هر چه بخواهد . و هرگاه گفت : اهدنا الصراط المستقیم ، صراط الذین انعمت علیهم غیر المغضوب علیهم و الضالین ، الله می فرماید : این برای بنده ام است هر چه طلب نموده) .
ـ نگاه کردن به جای سجده : ام المومنین عایشه رضی الله عنها می گویند پیامبر زمانی که نماز می خواندند سرشان بطور خاشعانه پایین می آوردند و به زمین نگاه می نمودند و زمانی که برای تشهد می نشستند به انگشتشان که در حال حرکت دادن بود نگاه می کردند چنانچه که این مسئله از پیامبر به صحت رسیده است .
ـ انگشت سبابه را حرکت دادن : پیامبر فرموده اند : ( این برای شیطان سنگین تر از آهن است ) و به انگشت سبابه خود اشاره نمودند . اشاره با انگشت سبابه انسان را به وحدانیت الله یادآور می شود و این بزرگترین چیزی است که شیطان از آن بدش می آید . از شر شیطان به الله پناه می بریم .
ـ متنوع ساختن آیات و اذکار در نماز : با این کار نماز گذار آیات و اذکار جدید استفاده می برد و اینکار از عادت و سنت پیامبر بوده و کامل کننده خشوع در نماز می باشد .
– سجده نمودن هنگام گذشتن از آیات سجده : الله تعالی در آیه109 سوره اسراء می فرمایند { و یخرون للاذقان یبکون و یزیدهم خشوعا} ( و برچهره ها سجده می کنند و می گریند و بر تواضع آنان می افزاید ) و همچنین در آیه 58 مریم می فرمایند { … اذا تتلی علیهم آیات الرحمن خروا سجدا و بکیا} ( ، هر زمان که آیات الله مهربان بر آنان تلاوت می شد سجده کنان و گریان به خاک می افتادند ). رسول الله صلی الله علیه وسلم می فرمایند : ( زمانیکه ابن آدم آیه سجده بخواند و سجده نماید شیطان خود را دور می گیرد و گریه میکند و می گوید وای برمن ، فرزند آدم به سجده امر شد و سجده نمود و بهشت برای اوست ، من به سجده امر شدم و خودداری کردم و آتش برای من است ) ه .
– اعوذ بالله گفتن و از شر شیطان به الله پناه بردن : شیطان دشمن ماست و از جمله دشمنی هایی که با ما دارد اینست که ، خشوع و خضوع در نماز را از ما بگیرد ، شیطان به منزله راهزنی است که می خواهد مانع و قطع کننده این مسیر شود اما بنده عبادتکار با استفاده از صبر و اذکار وارد شده از نبی اسلام صلوات الل
ه. حبیبی
