۵. سورهٔ مائده
در مدینه نازل شده است. ۱۲۰ آیه است.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَوْفُوا بِالْعُقُودِ أُحِلَّتْ لَكُمْ بَهِيمَةُ الْأَنْعَامِ إِلَّا مَا يُتْلَى عَلَيْكُمْ غَيْرَ مُحِلِّي الصَّيْدِ وَأَنْتُمْ حُرُمٌ إِنَّ اللَّهَ يَحْكُمُ مَا يُرِيدُ ﴿۱﴾
۱- ای آنانی که ایمان آورده اید به پیمان های خود وفا کنید/پایبند باشید. [گوشت] چهار پایان (گوسفند، بز، گاو و شتر) جز آنچه بر شما خوانده خواهد شد برای شما که صید را در حال احرام روا نمی دارید حلال گردیده است؛ بی گمان خداوند هر آنچه که بخواهد حکم می کند.
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تُحِلُّوا شَعَائِرَ اللَّهِ وَلَا الشَّهْرَ الْحَرَامَ وَلَا الْهَدْيَ وَلَا الْقَلَائِدَ وَلَا آمِّينَ الْبَيْتَ الْحَرَامَ يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِنْ رَبِّهِمْ وَرِضْوَانًا وَإِذَا حَلَلْتُمْ فَاصْطَادُوا وَلَا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ أَنْ صَدُّوكُمْ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ أَنْ تَعْتَدُوا وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ ﴿۲﴾
۲- ای آنانی که ایمان آورده اید روا ندارید [حرمت شکنی] شعائر/نشانه های [بندگی] خداوند را و نه ماه های حرام را و نه قربانی بی نشان را (قربانی هایی که حاجیان با خود می آورند) و نه قربانی قلاده دار/نشاندار را و نه قاصدان خانهٔ محترم (کعبه) را که فضل و خشنودی پروردگار خویش می جویند. و چون از احرام بیرون آمدید می توانید صید/شکار کنید و هرگز دشمنی با قومی/گروهی که شما را از مسجد الحرام بازداشتند بر آن نداردتان که از اندازه درگذرید؛ و بر نیکی و تقوا/پرهیزگاری/پرهیز از اشتباهات همیاری کنید و بر گناه و دشمنی همیاری نکنید و از خداوند پروا کنید که بی گمان خداوند سخت کیفر است.
حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ وَالدَّمُ وَلَحْمُ الْخِنْزِيرِ وَمَا أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ وَالْمُنْخَنِقَةُ وَالْمَوْقُوذَةُ وَالْمُتَرَدِّيَةُ وَالنَّطِيحَةُ وَمَا أَكَلَ السَّبُعُ إِلَّا مَا ذَكَّيْتُمْ وَمَا ذُبِحَ عَلَى النُّصُبِ وَأَنْ تَسْتَقْسِمُوا بِالْأَزْلَامِ ذَلِكُمْ فِسْقٌ الْيَوْمَ يَئِسَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ دِينِكُمْ فَلَا تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِ الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا فَمَنِ اضْطُرَّ فِي مَخْمَصَةٍ غَيْرَ مُتَجَانِفٍ لِإِثْمٍ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ ﴿۳﴾
۳- خوردن گوشت مردار (بدون ذبح مرده) و خون و گوشت خوک و آن چه به غیر نام خدا سر بریده شده و حیوان خفه شده و حیوانی که به ضرب [و زجر] کشته شده و حیوانی که با پرتاب از بلندی مرده و حیوانی که به ضرب شاخ [حیوان] دیگری مرده و نیم خوردهٔ درنده مگر آن که [پیش از جان دادن] آن را سر بریده باشید و آن چه بر روی سنگهای مقدس مشرکان/ در برابر بتها سر بریده شده و اینکه گوشت حیوان را با چوبه های قرعه قسمت کنید بر شما حرام گردید. اینها همه فسق/نافرمانی است. امروز آنانی که کفر ورزیده اند از دین شما (نابود کردن آن) نومید شدند. پس از آنان نترسید و از من بترسید، امروز دینتان را برای شما کامل ساختم و نعمتم را بر شما تمام کردم و این اسلام را پسندیدم که دین شما باشد. پس هر که در مخمصه ای ناچار شود ( در حال گرسنگی شدید ناچار به خوردن این گوشت های حرام شود) در حالی که گرایش/هوس به گناه [و نافرمانی در این باره] نداشته باشد پس [بداند که] خداوند بسیار آمرزنده و مهربان است.
يَسْأَلُونَكَ مَاذَا أُحِلَّ لَهُمْ قُلْ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّبَاتُ وَمَا عَلَّمْتُمْ مِنَ الْجَوَارِحِ مُكَلِّبِينَ تُعَلِّمُونَهُنَّ مِمَّا عَلَّمَكُمُ اللَّهُ فَكُلُوا مِمَّا أَمْسَكْنَ عَلَيْكُمْ وَاذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَيْهِ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ سَرِيعُ الْحِسَابِ ﴿۴﴾
۴- از تو می پرسند چه چیزی برای آنان حلال/روا گردیده؟ بگو همه چیزهای پاکیزه برای شما حلال/روا گردیده و [همچنین] آن چه که تعلیم داده ایدشان/آموخته ایدشان از حیوانات/سگهای شکاری که آنها را تعلیم می دهید/می آموزید از آن چه خداوند به شما آموخته بر شما حلال گردید. پس بخورید از آن چه برای شما می گیرند و [به هنگام خودن گوشت حیوان شکار شده یا ذبح آن يا فرستادن حيوانات شكارگر] نام خداوند را بر آن ببرید و از خداوند پروا کنید که بی گمان خداوند سریع الحساب/زودشمار است.
الْيَوْمَ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّبَاتُ وَطَعَامُ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ حِلٌّ لَكُمْ وَطَعَامُكُمْ حِلٌّ لَهُمْ وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الْمُؤْمِنَاتِ وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ مِنْ قَبْلِكُمْ إِذَا آتَيْتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ مُحْصِنِينَ غَيْرَ مُسَافِحِينَ وَلَا مُتَّخِذِي أَخْدَانٍ وَمَنْ يَكْفُرْ بِالْإِيمَانِ فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُ وَهُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِينَ ﴿۵﴾
۵- امروز همهٔ چیزهای پاکیزه برای شما حلال گردید و نیز طعام/خوراکی کسانی که کتاب داده شده اند برای شما حلال و طعام/خوراکی شما هم برای آنان حلال است و نیز [ازدواج شما با] زنان آزاد پاکدامن مؤمن و زنان آزاد از کسانی که پیش از شما کتاب داده شده اند هرگاه مهرشان را پرداخته باشید به شرطی که پاکدامن بوده و زناکار و دوستگيران نهانى نباشید بر شما حلال است و هر کس به این ایمان/قرآن کفر ورزد (قرآن را نادیده بگیرد) همانا عملش/کردارش تباه شده است و همو در آخرت از زیانکاران باشد.
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلَاةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ وَأَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرَافِقِ وَامْسَحُوا بِرُءُوسِكُمْ وَأَرْجُلَكُمْ إِلَى الْكَعْبَيْنِ وَإِنْ كُنْتُمْ جُنُبًا فَاطَّهَّرُوا وَإِنْ كُنْتُمْ مَرْضَى أَوْ عَلَى سَفَرٍ أَوْ جَاءَ أَحَدٌ مِنْكُمْ مِنَ الْغَائِطِ أَوْ لَامَسْتُمُ النِّسَاءَ فَلَمْ تَجِدُوا مَاءً فَتَيَمَّمُوا صَعِيدًا طَيِّبًا فَامْسَحُوا بِوُجُوهِكُمْ وَأَيْدِيكُمْ مِنْهُ مَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيَجْعَلَ عَلَيْكُمْ مِنْ حَرَجٍ وَلَكِنْ يُرِيدُ لِيُطَهِّرَكُمْ وَلِيُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ ﴿۶﴾
۶- ای آنانی که ایمان آورده اید، چون به نماز برخاستید پس بشویید رو/صورت خودرا و دست های خود را تا آرنج و بر سرتان مسح کنید و پاهایتان را تا برآمدگی روی پاها بشویید، و اگر جنب بودید خود را پاک بشویید/غسل کنید و اگر بیمار یا در سفر بودید یا هر کدام از آبریزگاه/قضای حاجت آمدید یا با زنان آمیزش کردید و [امکان استفاده از] آبی نیافتید پس آهنگ زمینی/خاک پاک کنید و از آن به بخشی از رو/صورت و دستهاتان بکشید (تیمم کنید)، خداوند نمی خواهد بر شما هیچ گونه دشواری بنهد ولی می خواهد که شما را پاکیزه دارد و نعمتش را بر شما تمام کند باشد که سپاس بگزارید.
وَاذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَمِيثَاقَهُ الَّذِي وَاثَقَكُمْ بِهِ إِذْ قُلْتُمْ سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ ﴿۷﴾
۷- و به یاد آورید نعمت خداوند را بر خودتان و پیمانی را که با شما استوار داشت آنگاه که گفتید شنیدیم و از جان و دل فرمان بردیم. و از [انجام اشتباه در برابر] خداوند پروا کنید که خداوند به راز سینه ها داناست.
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ لِلَّهِ شُهَدَاءَ بِالْقِسْطِ وَلَا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلَى أَلَّا تَعْدِلُوا اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَى وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ ﴿۸﴾
۸- ای آنانی که ایمان آورده اید به پا خیزندگان برای خداوند و گواهان به دادگری باشید و دشمنی با گروهی/قومی شما را بر آن ندارد که عدالت نورزید/دادگری نکنید. عدالت ورزید/دادگری کنید که به تقوا/پروا پیشگی نزدیکتر است و از خداوند پروا کنید، که خداوند به آن چه می کنید آگاه است.
وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَأَجْرٌ عَظِيمٌ ﴿۹﴾
۹- خداوند آنانی را که ایمان آورده و کارهای شایسته کرده اند وعده داده است: آنان راست آمرزش و پاداشی بزرگ.
وَالَّذِينَ كَفَرُوا وَكَذَّبُوا بِآيَاتِنَا أُولَئِكَ أَصْحَابُ الْجَحِيمِ ﴿۱۰﴾
۱۰- و آنانی که کفر ورزیدند و آیات ما را دروغ شمردند/انگاشتند آنان اهل آن آتش سوزان/دوزخ اند.
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ هَمَّ قَوْمٌ أَنْ يَبْسُطُوا إِلَيْكُمْ أَيْدِيَهُمْ فَكَفَّ أَيْدِيَهُمْ عَنْكُمْ وَاتَّقُوا اللَّهَ وَعَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ ﴿۱۱﴾
۱۱- ای آنانی که ایمان آورده اید نعمت خداوند بر خودتان را یاد کنید که چون گروهی/قومی کوشیدند که دستان خود را بر شما دراز کنند پس دستان آنها را از شما بازداشت و از خداوند پروا کنید و مؤمنان باید تنها بر خداوند توکل/تکیه کنند.
وَلَقَدْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثَاقَ بَنِي إِسْرَائِيلَ وَبَعَثْنَا مِنْهُمُ اثْنَيْ عَشَرَ نَقِيبًا وَقَالَ اللَّهُ إِنِّي مَعَكُمْ لَئِنْ أَقَمْتُمُ الصَّلَاةَ وَآتَيْتُمُ الزَّكَاةَ وَآمَنْتُمْ بِرُسُلِي وَعَزَّرْتُمُوهُمْ وَأَقْرَضْتُمُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا لَأُكَفِّرَنَّ عَنْكُمْ سَيِّئَاتِكُمْ وَلَأُدْخِلَنَّكُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ فَمَنْ كَفَرَ بَعْدَ ذَلِكَ مِنْكُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَوَاءَ السَّبِيلِ ﴿۱۲﴾
۱۲- و همانا خداوند پیمان بنی اسرائیل را گرفت و از آنان دوازده مهتر برانگیختیم و خداوند گفت: من با شما هستم که اگر نماز [همیشه و پیوسته] به پا دارید و زکات بپردازید و به رسولان/فرستادگان من ایمان آورید و آنان را پشتیبانی کنید/ارج نهید و به خداوند وامی نیکو دهید بی گمان بدی های شما را از شما می زدایم/بدی های شما را می پوشم و شما را به بهشت هایی که از زیر/میان آنها جویبارانی روان است در می آورم پس هر که از شما از پس این کافر شود همانا راه راست/میانه را گم کرده است.
فَبِمَا نَقْضِهِمْ مِيثَاقَهُمْ لَعَنَّاهُمْ وَجَعَلْنَا قُلُوبَهُمْ قَاسِيَةً يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ عَنْ مَوَاضِعِهِ وَنَسُوا حَظًّا مِمَّا ذُكِّرُوا بِهِ وَلَا تَزَالُ تَطَّلِعُ عَلَى خَائِنَةٍ مِنْهُمْ إِلَّا قَلِيلًا مِنْهُمْ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاصْفَحْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ ﴿۱۳﴾
۱۳- پس از روی پیمان شکنی آنان لعنت/نفرین کردیم شان و دلهاشان را سخت ساختیم که کلمات [کتاب] را از جای خود تحریف می کنند/می لغزانند و بخشی از آن چه را که بدان پند داده شده بودند [که فراموش نکنند] فراموش کردند. و پیوسته بر خیانتی از آنان/گروهی خائن از آنان پی می بری جز اندکی از آنان؛ پس از آنان بگذر و چشم بپوش/برگ تازه ای باز کن. بی گمان خداوند نیکوکاران را دوست دارد.
وَمِنَ الَّذِينَ قَالُوا إِنَّا نَصَارَى أَخَذْنَا مِيثَاقَهُمْ فَنَسُوا حَظًّا مِمَّا ذُكِّرُوا بِهِ فَأَغْرَيْنَا بَيْنَهُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاءَ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ وَسَوْفَ يُنَبِّئُهُمُ اللَّهُ بِمَا كَانُوا يَصْنَعُونَ ﴿۱۴﴾
۱۴- و از آنانی که گفتند ما نصرانی هستیم پیمانشان را گرفتیم پس بخشی از آن چه را که بدان پند داده شده بودند [که فراموش نکنند] فراموش کردند، ما هم سپس میان آنان تا روز قیامت/رستاخیز دشمنی و کینه ورزی انداختیم و به زودی خداوند آنان را بر آنچه می کرده اند آگاه می سازد.
يَا أَهْلَ الْكِتَابِ قَدْ جَاءَكُمْ رَسُولُنَا يُبَيِّنُ لَكُمْ كَثِيرًا مِمَّا كُنْتُمْ تُخْفُونَ مِنَ الْكِتَابِ وَيَعْفُو عَنْ كَثِيرٍ قَدْ جَاءَكُمْ مِنَ اللَّهِ نُورٌ وَكِتَابٌ مُبِينٌ ﴿۱۵﴾
۱۵- ای اهل کتاب/متخصصان در دانش کتابشان، همانا رسول/فرستادهٔ ما به سوی شما آمد تا بسیاری از چیزهایی را که از کتاب می پوشیدید بر شما روشن سازد و از بسیاری هم چشم پوشد؛ همانا شما را از سوی خداوند نور و کتابی روشن آمد.
يَهْدِي بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوَانَهُ سُبُلَ السَّلَامِ وَيُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِهِ وَيَهْدِيهِمْ إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ ﴿۱۶﴾
۱۶- که خداوند در پرتو آن هر که را که خشنودی او را پیروی کند به راه های سلامت ره نماید و به خواست/تأیید خود از تاریکیها به سوی روشنی بیرونشان آورد و به سوی راهی راست ره شان نماید.
لَقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ قُلْ فَمَنْ يَمْلِكُ مِنَ اللَّهِ شَيْئًا إِنْ أَرَادَ أَنْ يُهْلِكَ الْمَسِيحَ ابْنَ مَرْيَمَ وَأُمَّهُ وَمَنْ فِي الْأَرْضِ جَمِيعًا وَلِلَّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا يَخْلُقُ مَا يَشَاءُ وَاللَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ﴿۱۷﴾
۱۷- همانا کفر ورزیدند کسانی که گفتند خداوند همان مسیح پسر مریم است. بگو: [اگر چنین است] پس چه کسی کمترین نیرویی دارد در برابر خداوند اگر او بخواهد مسیح پسر مریم و مادرش و هر کس که در روی زمین است همگی را نابود سازد؟ و فرمانروایی آسمانها و زمین و هر چه میان آن دو است از آن خداوند است هر چه بخواهد می آفریند، و خداوند بر هر چیزی تواناست.
وَقَالَتِ الْيَهُودُ وَالنَّصَارَى نَحْنُ أَبْنَاءُ اللَّهِ وَأَحِبَّاؤُهُ قُلْ فَلِمَ يُعَذِّبُكُمْ بِذُنُوبِكُمْ بَلْ أَنْتُمْ بَشَرٌ مِمَّنْ خَلَقَ يَغْفِرُ لِمَنْ يَشَاءُ وَيُعَذِّبُ مَنْ يَشَاءُ وَلِلَّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا وَإِلَيْهِ الْمَصِيرُ ﴿۱۸﴾
۱۸- و یهود و نصارا گفتند: ما فرزندان خداوند و دوستان اوییم. بگو پس چرا شما را به گناهانتان عذاب می کند؟! آری/بلکه شما هم بشری هستید از همانانی که او آفریده است. هر کس را که سزد/شایسته باشد می آمرزد و هر کس را که سزد/شایسته باشد عذاب می کند. و خدا راست فرمانروایی آسمانها و زمین و هر چه میان آن دو است و بازگشت همه به سوی اوست.
يَا أَهْلَ الْكِتَابِ قَدْ جَاءَكُمْ رَسُولُنَا يُبَيِّنُ لَكُمْ عَلَى فَتْرَةٍ مِنَ الرُّسُلِ أَنْ تَقُولُوا مَا جَاءَنَا مِنْ بَشِيرٍ وَلَا نَذِيرٍ فَقَدْ جَاءَكُمْ بَشِيرٌ وَنَذِيرٌ وَاللَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ﴿۱۹﴾
۱۹- ای اهل کتاب/متخصصان در دانش کتابشان، همانا رسول ما در زمان فترت (انقطاع و نبود) پیامبران شما را آمد که [احکام و حقایق دین خداوند را] برایتان بیان میکند تا مبادا بگویید ما را هیچ نوید دهنده و بیم دهنده ای نیامد. اینک شما را نوید دهنده و بیم دهنده ای آمد و خداوند بر هر چیزی تواناست/خداوند بر هرچیزی اندازه تعیین کننده است.
وَإِذْ قَالَ مُوسَى لِقَوْمِهِ يَا قَوْمِ اذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ جَعَلَ فِيكُمْ أَنْبِيَاءَ وَجَعَلَكُمْ مُلُوكًا وَآتَاكُمْ مَا لَمْ يُؤْتِ أَحَدًا مِنَ الْعَالَمِينَ ﴿۲۰﴾
۲۰- و روزی موسی به قوم/مردم خود گفت: ای قوم من، نعمت خداوند را بر خودتان به یاد آرید که در میان شما پیامبرانی برانگیخت و شما را پادشاهانی ساخت و به شما چیزی داد که به هیچ یک از جهانیان [همروزگارتان] نداد.
يَا قَوْمِ ادْخُلُوا الْأَرْضَ الْمُقَدَّسَةَ الَّتِي كَتَبَ اللَّهُ لَكُمْ وَلَا تَرْتَدُّوا عَلَى أَدْبَارِكُمْ فَتَنْقَلِبُوا خَاسِرِينَ ﴿۲۱﴾
۲۱- ای مردم من/قوم من به این سرزمین مقدسی که خداوند برایتان نوشته/مقرر داشته در آیید و به پشت خود بازنگردید (به دشمن یا به دین و آیین خود پشت نکنید) که زیانکار خواهید گشت.
قَالُوا يَا مُوسَى إِنَّ فِيهَا قَوْمًا جَبَّارِينَ وَإِنَّا لَنْ نَدْخُلَهَا حَتَّى يَخْرُجُوا مِنْهَا فَإِنْ يَخْرُجُوا مِنْهَا فَإِنَّا دَاخِلُونَ ﴿۲۲﴾
۲۲- گفتند: ای موسی در آن سرزمین مردمی ستمگر/زورمندی هستند و ما به آنجا در نیاییم تا آنها از آن جا بیرون روند. اگر از آن جا بیرون روند پس بی گمان ما در خواهیم آمد.
قَالَ رَجُلَانِ مِنَ الَّذِينَ يَخَافُونَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمَا ادْخُلُوا عَلَيْهِمُ الْبَابَ فَإِذَا دَخَلْتُمُوهُ فَإِنَّكُمْ غَالِبُونَ وَعَلَى اللَّهِ فَتَوَكَّلُوا إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ ﴿۲۳﴾
۲۳- دو تن از مردانی که می ترسیدند که خداوند به آنان نعمت [ایمان و شهامت] داده بود گفتند از این دروازه بر آنان در آیید پس چون در آیید پس بی گمان شما پیروز خواهید بود و بر خداوند توکل/تکیه کنید اگر مؤمن/باورمند هستید.
قَالُوا يَا مُوسَى إِنَّا لَنْ نَدْخُلَهَا أَبَدًا مَا دَامُوا فِيهَا فَاذْهَبْ أَنْتَ وَرَبُّكَ فَقَاتِلَا إِنَّا هَاهُنَا قَاعِدُونَ ﴿۲۴﴾
۲۴- گفتند: ای موسی، تا آنها در آنجا هستند ما هرگز به آنجا در نیاییم، پس برو تو و پروردگارت و هردو بجنگید؛ ما در همین جا نشستگانیم.
قَالَ رَبِّ إِنِّي لَا أَمْلِكُ إِلَّا نَفْسِي وَأَخِي فَافْرُقْ بَيْنَنَا وَبَيْنَ الْقَوْمِ الْفَاسِقِينَ ﴿۲۵﴾
۲۵- [موسی] گفت: پروردگارا، من جز بر خودم و برادرم اختیاری ندارم پس میان ما و این قوم/گروه نافرمانان جدایی انداز.
قَالَ فَإِنَّهَا مُحَرَّمَةٌ عَلَيْهِمْ أَرْبَعِينَ سَنَةً يَتِيهُونَ فِي الْأَرْضِ فَلَا تَأْسَ عَلَى الْقَوْمِ الْفَاسِقِينَ ﴿۲۶﴾
۲۶- [خداوند] فرمود: پس [درآمدن به] این سرزمین چهل سال بر آنان حرام (ممنوع) است آنان در روی زمین سرگردان/آواره گردند. پس بر قوم/گروه نافرمانان اندوه/دریغ مدار.
وَاتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ ابْنَيْ آدَمَ بِالْحَقِّ إِذْ قَرَّبَا قُرْبَانًا فَتُقُبِّلَ مِنْ أَحَدِهِمَا وَلَمْ يُتَقَبَّلْ مِنَ الْآخَرِ قَالَ لَأَقْتُلَنَّكَ قَالَ إِنَّمَا يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ ﴿۲۷﴾
۲۷- و داستان دو پسر آدم را بر آنان به درستی/راستی برخوان: آن گاه که هر دو قربانی ای کردند پس از یکی شان پذیرفته شد و از دیگری پذیرفته نشد. [دومی به اولی] گفت: قطعاً تو را خواهم کشت وی (اولی) گفت: خداوند تنها از پرهیزپیشگان می پذیرد.
لَئِنْ بَسَطْتَ إِلَيَّ يَدَكَ لِتَقْتُلَنِي مَا أَنَا بِبَاسِطٍ يَدِيَ إِلَيْكَ لِأَقْتُلَكَ إِنِّي أَخَافُ اللَّهَ رَبَّ الْعَالَمِينَ ﴿۲۸﴾
۲۸- اگر تو دستت را بر روی من بگشایی تا مرا بکشی من هرگز گشایندهٔ دستم بر روی تو نیستم تا تو را بکشم؛ بی گمان من از خداوند پروردگار جهانیان می ترسم.
إِنِّي أُرِيدُ أَنْ تَبُوءَ بِإِثْمِي وَإِثْمِكَ فَتَكُونَ مِنْ أَصْحَابِ النَّارِ وَذَلِكَ جَزَاءُ الظَّالِمِينَ ﴿۲۹﴾
۲۹- من می خواهم که تو به گناه من و گناه خودت گرفتار شوی پس از اهل آن آتش (دوزخ) باشی و همین است سزای ستمکاران.
فَطَوَّعَتْ لَهُ نَفْسُهُ قَتْلَ أَخِيهِ فَقَتَلَهُ فَأَصْبَحَ مِنَ الْخَاسِرِينَ ﴿۳۰﴾
۳۰- پس نفسش او را وادار بر کشتن برادرش کرد و او را کشت؛ پس از زیانکاران گشت.
فَبَعَثَ اللَّهُ غُرَابًا يَبْحَثُ فِي الْأَرْضِ لِيُرِيَهُ كَيْفَ يُوَارِي سَوْءَةَ أَخِيهِ قَالَ يَا وَيْلَتَا أَعَجَزْتُ أَنْ أَكُونَ مِثْلَ هَذَا الْغُرَابِ فَأُوَارِيَ سَوْءَةَ أَخِي فَأَصْبَحَ مِنَ النَّادِمِينَ ﴿۳۱﴾
۳۱- پس آنگاه خداوند کلاغی فرستاد که زمین را می کاوید تا به او بنمایاند که چگونه پیکر برادرش را پنهان سازد. گفت وای بر من آیا ناتوان ماندم از این که مانند این کلاغ باشم تا پیکر برادرم را پنهان سازم؟! پس آنگاه از پشیمانان شد.
