سلام ودرود ورحمت خدا برشما. میخواستم موضوعی ازشما پرسان کنم
“دریکی ازکتب موءلفه داکتریوسف قرضاوی قصه ئ درمورد جواز مزاح وشوخی های مشروع دردین اسلام را دیده ام که شخصی از اصحاب به قصد مزاح نابینائ را جهت راهنمائ برای رفع حاجت (ادرار) وارد مسجد نبوی میسازد وشخص نابینا ناآگاهانه درگوشه مسجد ادرار میکند ؛ میخواستم باحواله ازکتب معتبرصحت وسقم این موضوع برایم روشن شود ؟
والسلام
جواب:
علیکم سلام
در اسلام شوخی کردن ممنوع نیست. مسلمان می تواند شوخی کند ولی دین ما شوخی را تا وقتی تاييد کرده است که با گناه ديگری مانند تحقير، تمسخر، افترا، غيبت و مانند آن همراه نباشد. در شوخی نباید سخنان دروغ باشد. سخنان ناپسند و ناسزا نباید گفت. در سیره نبوی می بینیم که آن حضرت نیز با سفارش یاران خود به شوخی طبیعی به مقدار ضرورت خود نیز با آنان شوخی می کرد. و حتی هنگامی که کسی از اصحابش را غمگین می دید با او شوخی می کرد که با شوخی خرسند می‌ساخت.
اما در باره روایتی که شما فرمودید ما این روایت را نمی توانیم تایید کنیم. اولا برای اینکه هیچ دلیلی وجود ندارد که این روایت را تایید نماییم . ثانیا روایت نقل شده که بر خلاف عقل سلیم باشد ، نمی تواند مورد قبول باشد و این روایت نیز از نظر منطقی باورکردنی نیست. چون هیچ یک از اصحاب پیامبر نمی تواند به رسول خدا (ص) و مسجد نبوی این چنین بی احترامی نماید.
ولی رویات دیگر شبیه به این جریان وجود دارد که در کتاب صحیح مسلم آمده است. متن روایت اینچنین است:
“انس بن مالک روایت میکند و می‌گوید که همراه با حضرت پیامبر (ص) در مسجد نشسته بودیم که شخصی صحرانشین وارد مسجد شد و در مسجد ادرار کرد، اصحاب رسول الله (ص) گفتند: «مَه مَه» (دست نگه دار … دست نگه دار …) حضرت پیامبر (ص) فرمودند: ادرارش را قطع نکنید، راحتش بگذارید، و اصحاب نیز چیزی نگفتند تا این که آن مرد اعرابی در مسجد ادرار کرد، پس از آن حضرت پیامبر(ص) او را صدا نمود و به وی گفت: ادرار و کثافت شایسته مساجد نیست، مساجد برای ذکر خدا و نمازخواندن و تلاوت قرآن هستند، و سپس به یکی از حاضرین دستور داد و او دلوی آب آورد و بر محل ادرار ریخت (صحیح مسلم: 285)
نتیجه آنکه در این روایت نمی گوید که آن شخص صحرانشین را یکی از اصحاب پیامبر به مسجد راهنمایی کرده بود. و حتی از روایت می بینیم که اصحاب به این کار او اعتراض می کردند.
