همه ما شاهد زلزله هایی بودیم که ترکیه و سوریه را لرزاند. با مشاهده کردن صحنه های قربانیان زیر آوار خیلی ناراحت شدم. ولی بیشتر از این منظره چیزی که باعث ناراحتی من شد خواندن تعداد زیادی نظرات و نشریات که می گویند زلزله ای که در این دو کشور رخ داده غضب خداوند متعال بر اهل ترکیه و سوریه است. چطور می شود که خدای متعال این کار را بعنوان عذاب انجام دهد؟ مگر این قربانیان کافر بودند که سزاوار این کار بودند؟ آنچه مرا برانگیخت پخش اعلامیه های شیوخ بود که ادعا می کدند این زلزله عذاب خدا است. چرا خداوند همیشه خشم خود را بر سر مسلمانان می ریزد و کفار را به قول خودشان رها می کند؟ گناه سوری هایی که از عواقب جنگ و فقر رنج می برند چیست؟ و تقصیر ترک ها چیست که آسیب بیشتری دیده اند؟ آیا این کار منطقی و منصفانه است؟ من معذرت می خواهم، اما لطفا به سوال من پاسخ دهید، آیا این رحمت خدا است که این همه انسان بی گناه به غضب خدا دچار شدند؟ آیا تمام حوادث طبیعی خشم الهی است بر انسان؟
پاسخ:
هر کس ادعا کند که این زلزله ها بر اثر خشم خداوند متعال رخ داده است به خداوند متعال نسبت دروغ می دهد. مگر آنها از غیب آگاهی دارند؟ هیچ کسی نمی‌تواند مقادیر و اندازه‌ای که خدا در نظر دارد را ترجمه و بیان کند. شاید آنها از این آیه بی خبر هستند.
﴿أَطَّلَعَ الْغَيْبَ أَمِ اتَّخَذَ عِنْدَ الرَّحْمَنِ عَهْدًا ﴾ [مريم: 78]
“آيا او از اسرار غيب مطلع گشته، يا نزد خدا عهد و پيماني گرفته است؟”
بی تردید برای ما جایز نیست مصیبت ها را که رخ می دهد همه اش را عذاب خداوند متعال توصیف کنیم. به استثنای کسانی که خداوند متعال در کتابش ذکر کرده است که بر مردمی که حجت بر آنها ثابت شده بود نازل شد، اما از فرمان خدا روی گردانیدند و دعوت رسولان او را رد کردند. مانند عذابی که بر فرعون و قارون و قوم هود و صالح و دیگران رسید. حقيقت اين است كه ناديده مي گيرند كه مصيبتي كه به طور عام يا خاص پيش مي آيد، بلکه اینها امتحان و آزمون است كه بايد با صبر، حساب و كار و همكاري در رفع آن برخورد كرد. خداوند متعال می فرماید:
﴿وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِنَ الْأَمْوَالِ وَالْأَنْفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِينَ. الَّذِينَ إِذَا أَصَابَتْهُمْ مُصِيبَةٌ قَالُوا إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ. أُولَئِكَ عَلَيْهِمْ صَلَوَاتٌ مِنْ رَبِّهِمْ وَرَحْمَةٌ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ﴾ [البقرة: 155-157]
قطعا همه شما را با چيزي از ترس، گرسنگي، زيان مالي و جاني، و كمبود ميوه ها آزمايش ميكنيم و بشارت ده به استقامت كنندگان! آنها كه هر گاه مصيبتي به آنها رسد ميگويند: ما از آن خدا هستيم و به سوي او باز ميگرديم! اينها همانها هستند كه الطاف و رحمت خدا شامل حالشان شده و آنها هستند هدايت يافتگان.
خدای متعال می فرماید: هر نفسی طعم مرگ را می‌چشد و به سوی ما برمی‌گردید. این موضوع متعلق به همه‌ی مردم است، نه برای افراد خاصی.
اولین وظیفه مسلمانان و علی کل همه انسانها، امداد رسانی به آسیب دیدگان است. و به هر طریق ممکن دست یاری به سوی آنها دراز کنند،و اما متهم كردن مصیبت دیدگان به عذاب جانب خداوند متعال، جز غرور بر مصیبت دیدگان و رها كردن نقشی كه شرع و عقل بر عهده آنان گذاشته است، نیست. همچنین وظیفه مسلمانان است که این مصیبت را در نظر بگیرند و برای جلوگیری از خسارات هنگفت در حوادث مشابه تلاش کنند. کشورهایی هستند که روی کمربندهای آتش نشانی فعال واقع شده اند – مانند ژاپن که زلزله های شدید در آنها فعال است – که را حل این مشاکل را پیدا کردند و شهرهایشان را به دقت برنامه ریزی کرده اند و ساختمان های مقاوم در برابر زلزله ساخته اند و با این تلاش ها توانسته اند از تلفات هنگام وقوع زلزله جلوگیری کنند.
کتاب خدای متعال ما را به این امر سفارش می کند و ما در رسول گرامی خود الگوی نیکو در اتخاذ تدابیر مناسب برای هر رویدادی داریم. تنها کاری که مسلمانان باید انجام دهند این است که تلاش کنند و تمام تلاش خود را انجام دهند و وعده کمک و توانمندی خداوند را دارند. و اما نباید فراموش کرد که عذاب خدا اگر نازل شود با تلاش انسان رفع نمی شود.
بنابر این از خداوند متعال برای درگذشتگان رحمت و برای مجروحان شفای عاجل و برای آوارگان سرپناهی امن خواستاریم. خداوند متعال بخشنده و مهربان است.
