توجه کنید در قرآن ، کلمه «سوي» به معنی «تکامل و کامل» است و کلمه «أفئد» به معنی «ادراک » است اما اکثر مفسرین و مترجمین آنها را اشتباه ترجمه و تفسیر کرده اند
یکی از کارهای ما برای هدایت شدن به راه راست و رسیدن به زندگی جاودانه ، اینست که به تکامل رسیده و بینا و شنوا شویم چون انسانها بینا و شنوا و در حقیقت کامل نیستند !؟ و بعد از امتحان شدن ، بینا و شنوا مي شود !؟
ما انسان را از نطفه مختلطی آفریدیم و او را می‌آزماییم؛ پس او را شنوا و بینا قراردهیم! * إنا خلقنا الانسان من نطفة أمشاج نبتليه فجعلناه سميعا بصيرا (انسان:2)
مانند آدم، بعد از اینکه در مقابل فرشتگان به پیروزی رسید و قبل ازاینکه به او پاداش روح داده شود باید به تکامل می رسید و خداوند به فرشتگان فرمود :
پس وقتى به تکامل رساندمش و از روح خود در او دميدم، برای او سجده کننده باشید *. فإذا سويته و نفخت فيه من روحي فقعوا له ساجدين [ حجر 29 ]
این تکامل برای انسانها شامل شنوائی و بینش ها و ادراک است و با شنیدن و دیدن و درکی که بطور معمول هر انسانی دارد فرق می کند:
سپس به تکامل رساندش و از روح خود در او دميد و برای شما شنوائی و بینش ها و ادراک قرار داد، چه اندك سپاس مى گزاريد؟ ثم سواه و نفخ فيه من روحه و جعل لكم السمع و الابصار و الافئدة قليلا ما تشكرون [ سجدة 9 ]
و در حقیقت علاوه بر پنج حسی که انسانها دارند باید سه حس دیگر را در تکاملشان بدست آورند:
و به راستى در چيزهايى به آنان امكانات داده بوديم كه به شما در آنها امكاناتى نداده‌ايم و براى آنان شنوائی و بینش ها و ادراک قرار داده بوديم * و لقد مكناهم فيما إن مكناكم فيه و جعلنا لهم سمعا و أبصارا و أفئدة [ احقاف 26 ]
همچنین هدایت شدنمان به راه راست ، نیز مستلزم این است که به تکامل برسیم :
پس آيا آن كس که ظاهر زندگی را گرفته ، هدايت شده است يا آن كس كه در زندگی به تکامل رسیده برای راهی راست ؟ * أ فمن يمشي مكبا على وجهه أهدى أمن يمشي سويا على صراط مستقيم [ ملك 22 ]
و کسی نمیتواند انسانها را به تکامل براسند و سپس به راه راست هدایت کند ، بجز خداوند قادر متعال که بوسیله روح خود اینکار را انجام می دهد!؟ و هدایتگران تنها راه هدایت یا تکامل را نشان میدهند!؟ مانند ابراهیم که به پدرش گفت :
ای پدر! دانشی برای من آمده که برای تو نیامده است؛ بنابر این از من پیروی کن، تا تو را به راه تکامل هدایت کنم! * يا أبت إني قد جاءني من العلم ما لم يأتك فاتبعني أهدك صراطا سويا [ مريم 43 ]
و قرآن می فرماید ، كسي بدون کمک خداوند و هدایتگر او ، نمي تواند به راه راست هدايت شود:
و مى‌گويند: الحمدلله آن کسی كه هدایتگر ما بود و ما خود هدايت نمى‌يافتيم اگر هدایتگرالله نبود * وقالوا الحمد لله الذي هدانا لهذا وما كنا لنهتدي لولا أن هدانا الله (اعراف:43)
بگو: «همه در انتظارند! پس، انتظار بکشید! امّا بزودی می فهمید، چه کسانی از اصحاب راه تکامل گرایانند و چه کسی ازهدایت شدگان است!* قل كل متربص فتربصوا فستعلمون من أصحاب الصراط السوي و من اهتدى [ طه 135 ]
ه. اسلامی
