وحدت بین مسلمانان از جایگاه خاصی در اسلام برخوردار است ، بطوری که خداوند در قرآن به اتحاد مسلمین صراحتا امر فرموده است و امر الهی برای وجوب می باشد بنابراین نتیجه
می گیریم که وحدت از واجبات دینی است .
خدای تعالی برای مومنان ، یک دین را برگزیده است و آن دین، «اسلام» نام دارد که پیروانش تنها گروه بر حق شناخته می شوند ، بدین جهت خدای حکیم برای حمایت از مسلمانان و حفظ دین مبین اسلام در برابر دشمنان، وحدت را بین پیروان دین اسلام الزامی قرار داده است .
چنانچه در سوره مبارکه آل عمران آیه ۱۰۳ فرموده است :وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمیعاً وَ لا تَفَرَّقُوا.
در این آیه، حبل الله یعنی قرآن محور وحدت تعیین شده است چرا که قرآن کریم بیانگرمشترکات فرق اسلامی است، و می توان گفت این از پندهای حکیمانه قرآن به مسلمانان است ، واضح است که روایات و دیدگاه های شخصیتها به دلیل اختلافات نمی توانند محور وحدت باشند .
در ادامه ی آیه کریمه فوق، وحدت یک نعمت توصیف شده است که متضمن دو نعمت دیگر است، یکی برادری در دنیا و دیگری نجات اخروی که خداوند هشدار می دهد، این نعمت ها را به یاد آورید. اما اگر وحدت نباشد چه می شود ؟ در این باره قرآن مشخص فرموده است :
وَلَا تَنَازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَتَذْهَبَ رِیحُکُمْ ۖ وَاصْبِرُوا ۚ إِنَّ اللَّـهَ مَعَ الصَّابِرِینَ.
و با همدیگر نزاع نکنید, که سست شوید, وقوت (وابهت) شما از میان برود, و صبر کنید, بی گمان خداوند با صابران است(سوره انفال آیه۴۶).
پس نزاع از مصادیق خلاف وحدت است که نتیجه آن ضعف مسلمانان و از بین رفتن شوکت آنها خواهد بود. این را حدیثی از رسول الله (صلی الله علیه وسلم) بیشتر تفسیر می کند که فرموده است : ید الله مع الجماعه. . یعنی کسانی که یکدیگر را در امور خیر همکاری می نمایند از یاری خداوند بهره مند خواهند شد و معنی دوم آن این است که مسلمانان همه بر قرآن و سنت پیامبرعامل باشند تا از تفرق نجات حاصل نمایند .
سخن را کوتاه می کنیم وحدت محصول، پندار نیک، گفتار نیک و کردار نیک است که از آموزه های قرآن کریم، کتاب مقدس مسلمانان است .
اگر پندار نیک باشد، گفتار نیک می شود ، اگر گفتار نیک باشد کردار نیک می شود و اگر کردار نیک شود حیات بشر گلدسته می شود.
بر این مبنا، مسلمانان از آنچه که خلاف پندار نیک است بپرهیزند و از تبلیغ آن توبه نمایند ، کینه و حسد و شیوه ی بیان کینه زا بر خلاف پندار نیک و ضد آموزه های دینی هستند.
قرآن فرموده است: یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا کَثِیرًا مِنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ (الحجرات آیه۱۲).
استفاده از کلمات نا شایست که برای برخی ها حساس برانگیز است، بر خلاف گفتار نیک است و اسلام از آن نهی کرده است .
پیامبر فرمود : من کان یؤمن بالله و الیوم الآخر فلیقل خیرا او لیصمت. کسی که به خدا و روز قیامت ایمان دارد یا سخن نیک بگوید و یا ساکت شود.
همچنین ، کردارها نیک باشند زیرا که کردارهای بد بر خلاف آموزه های دین مبین اسلام است. پیامبر (ص) فرمودند : مسلمان کسی است که سایر مسلمانان از دست و زبان او در امان باشند.
همچنین فرمودند :
کونُوا عِبَادَ اللهِ إِخْوَانًا، الْمُسْلِمُ أَخُو الْمُسْلِمِ، لَا یَظْلِمُهُ وَلَا یَخْذُلُهُ وَلَا یَحْقِرُهُ، التَّقْوَى هَاهُنَا – وَأَشَارَ بِیَدِهِ إِلَى صَدْرِهِ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ -، حَسْبُ امْرِئٍ مُسْلِمٍ مِنَ الشَّرِّ أَنْ یَحْقِرَ أَخَاهُ الْمُسْلِمَ، کُلُّ الْمُسْلِمِ عَلَى الْمُسْلِمِ حَرَامٌ: دَمُهُ، وَمَالُهُ، وَعِرْضُهُ» با یکدیگر برادر باشید چرا که مسلمان برادر مسلمان است به او ظلم نمی کند، او را ذلیل و خوار نمی سازد، او را تحقیر نمی کند و از نشانه های بد بودن انسان همین بس که برادر مسلمانش را تحقیر کند و سه چیز بر هر مسلمان حرام است تعدی و تجاوز به مال مسلمان، تجاوز به آبرو و حیثیت او و ریختن خون مسلمان زیرا اینها همه محترم است و باید در برابر یکدیگر به آن پایبند باشیم.
آموزه های دین اسلام سراسر برادری و همدلی است و تنها راه رسیدن به وحدت عملی امت اسلامی، بازگشت به این آموزه هاست .
لازم است با یک دیگر تعامل کنیم و به اندیشه و شخصیتهای دیگران احترام قائل باشیم ، من در یک جمله وحدت را خلاصه می کنم ؛ وحدت یعنی توانائی پذیرش دیگران را داشته باشیم ، سایر معانی و روشهای دیگر وحدت با این جمله متحقق می گردند، وحدت ما شکست دشمنان ماست.
در اوج توانائی و نا توانی ات، دیگران را تحمل کن . هیچ کس حساب رس دیگری نباشد حساب رس همه انسانها خداوند است آن هم در روزی مشخص . اگر خود را حساب رس دیگران بدانیم نمی توانیم برادری را حفظ کنیم و اگر حساب رسی دیگران را به خداوند وا گذار کنیم می توانیم به وحدت واقعی برسیم. همه باید این حقیقت را درک نمایند و فراموش نکنند که انسانها همگی در لیست الهی جهت حساب رسی قرار گرفته و درصف انتظار بسر می برند . لذا می توانیم بگوئیم که قضاوت و حساب رسی دیگران، معنی دار نیست به دلیل اینکه جایگاه آن را نداریم.
هیچ انسانی با دیگری هم اندیشه نیست حتی دو برادر ، کسانی که تمایل به متحد کردن اندیشه ها دارند ابتدا از برادران و افراد خانواده خود شروع کنند اگر ثمره بخش بود بعد به دیگران فکر کنند که ثمره بخش نخواهد بود . بنابر این برادرت را بدون اندیشه ی او بپذیر آنگاه به وحدت تبدیل می شود.
و در نهایت هر یک از مسلمانان به فکر تزکیه و اصلاح شخصی خود باشد همانند اسلاف دینی شان ، چرا که همه نیازمند تزکیه هستند و خود را نیازمند دانستن ، روش مفیدی است برای اجتناب از هواهای نفس .
قرآن و کعبه محور اتحاد هستند، و مطمئن هستم کسانی که در ادعا، صادق باشند از عنایات آسمانی فیض خواهند برد . به امید سربلندی و عزت برای مسلمین در همه نقاط هستی .
مهدی