من از روی فراموشی و غیر عمدی روزه ام را خوردم. آیا روزه من باطل است؟
پاسخ:
یکی از چیزهایی که روزه را باطل می کند خوردن و آشامیدن از روی عمد است یعنی این که اگر کسی صرفا برای باطل کردن روزه چیزی بخورد یا بنوشد روزه اش باطل می شود. اما اگر سهواً و از روی فراموشی در خلال روز چیزی بخورد روزۀ او باطل نمی شود. طوری که شما مطرح کردید، روزۀ تان را به صورت غیر عمدی خوردید و اگر هنگام خوردن به یادتان افتاد که روزه دار هستید باید چیزی که در دهانتان هست بیرون بریزید و اگر این کار را نکنید روزه آن روز باطل می شود. یعنی خوردن عمدی روزه را باطل می کند نه از روی فراموشی. خدای متعال در این باره می فرماید:
لَا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا لَهَا مَا كَسَبَتْ وَعَلَيْهَا مَا اكْتَسَبَتْ رَبَّنَا لَا تُؤَاخِذْنَا إِنْ نَسِينَا أَوْ أَخْطَأْنَا رَبَّنَا وَلَا تَحْمِلْ عَلَيْنَا إِصْرًا كَمَا حَمَلْتَهُ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِنَا رَبَّنَا وَلَا تُحَمِّلْنَا مَا لَا طَاقَةَ لَنَا بِهِ وَاعْفُ عَنَّا وَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا أَنْتَ مَوْلَانَا فَانْصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ.
داوند هيچ كس را جز به قدر توانايى اش تكليف نمى كند. آنچه (از خوبى) به دست آورده به سود او، و آنچه (از بدى) به دست آورده به زيان اوست. پروردگارا، اگر فراموش كرديم يا به خطا رفتيم بر ما مگير، پروردگارا، هيچ بار گرانى بر (دوش) ما مگذار؛ همچنانكه بر (دوش) كسانى كه پيش از ما بودند نهادى. پروردگارا، و آنچه تاب آن نداريم بر ما تحميل مكن؛ و از ما درگذر؛ و ما را ببخشاى و بر ما رحمت آور؛ سرور ما تويى؛ پس ما را بر گروه كافران پيروز كن.(بقره286)
رسول خدا (ص) نیز در بارآ خوردن غیر عمدی فرموده است:
کسی که از روی فراموشی چیزی بخورد یا بنوشد روزه اش باطل نیست، و باید روزه اش را کامل کند و در حقیقت او در مهمانی خداوند بوده، و خداوند او را غذا داده و آب نوشانیده است (بخاری صوم 26 و مسلم صیام 33/1155)