در باره تقوی (2)
در ادامه بحث تقوی می گوییم که در قرآن کریم علاوه بر دستور به تقوا پیشگی ویژگی های افراد متقی برشمارده است:
قُلْ أَؤُنَبِّئُكُم بِخَيْرٍ مِّن ذَلِكُمْ لِلَّذِينَ اتَّقَوْا عِندَ رَبِّهِمْ جَنَّاتٌ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا وَأَزْوَاجٌ مُّطَهَّرَةٌ وَرِضْوَانٌ مِّنَ اللّهِ وَاللّهُ بَصِيرٌ بِالْعِبَادِ* الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا إِنَّنَا آمَنَّا فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ* الصَّابِرِينَ وَالصَّادِقِينَ وَالْقَانِتِينَ وَالْمُنفِقِينَ وَالْمُسْتَغْفِرِينَ بِالأَسْحَارِ
بگو: آيا شما را از چيزي آگاه كنم كه از اين (سرمايههاي مادي)، بهتر است ؟ براي كساني كه پرهيزكاري پيشه كردهاند، (و از اين سرمايهها، در راه مشروع و حق و عدالت، استفاده ميكنند،) در نزد پروردگارشان (در جهان ديگر)، باغهايي است كه نهرها از پاي درختانش ميگذرد، هميشه در آن خواهند بود، و همسراني پاكيزه، و خشنودي خداوند (نصيب آنهاست). و خدا به (امور) بندگان، بيناست.* همان كساني كه ميگويند: پروردگارا! ما ايمان آوردهايم، پس گناهان ما را بيامرز، و ما را از عذاب آتش، نگاهدار!* آنها كه (در برابر مشكلات، و در مسير اطاعت و ترك گناه،) استقامت ميورزند، راستگو هستند، (در برابر خدا) خضوع، و (در راه او) انفاق ميكنند، و در سحرگاهان، استغفار مينمايند.
پس ویژگی های بندگان با تقوی عبارت است:
1- صابر بودن از آنجا که صبر مطلق آمده است هم صبر در برابر مشكلات، و هم صبر بر ترك گناهان، صبر بر انجام واجبات شامل می شود.
2- صادق بودن در گفتار و رفتار.
3- خضوع و فروتنى و اطاعت در انجام دستورات، بدون غرور و خود برتربینى.
4- انفاق کردن از هر چه خداوند به آنان روزى داده است.
5- استغفار و مناجاتهاى سحرى و طلب آمرزش از خداوند متعال
همان طوری که از آیه کریمه معلوم می شود، یکی از ویژگی های متقیان استغفار در سحر ها می باشد. بقیه ویژگیهای که بالا ذگر شده نیک بودنش واضح است. اما آنچه که به استغفار در سحر متعلق دارد، انگار کمی توضیح می طلبد. اولا واژه سحر را بررسی کنیم:
"سحر" در اصل به معنى "پوشیده و پنهان بودن" است و چون در سحر یعنی ساعات آخر شب پوشیدگى خاصى وجود دارد آن را اینگونه نامیدند. اما چرا در میان این همه وقت تنها به وقت "سحر" اشاره شده است مگر طلب استغفار برای همه زمان مطلوب نیست؟
سحر به خاطر آرامش و سكوت و نشاطى كه بعد از استراحت و خواب به انسان دست مىدهد، آمادگى بیشترى براى توجه به پروردگار به او مىبخشد. اصلا برای درک کردن این وقت با فضیلت را باید آن را تجربه کرد. به عبارت دیگر شاید در برشماردن ویژگی های متقین آیه اشره دارد که آن ها استغفار کردن در سحر را عادت کنند. می گویند که بسیارى از دانشمندان براى حل مشكلات علمى از آن وقت استفاده مىكردند. چرا که فكر و روح انسان در آن وقت نسبت به هر زمان دیگر درخشان تراست.
یکی دیگر از نکاتی که آیه دارد این است که متقیان هم به پروردگار توجه دارند، (استغفار، استعاذه از عذاب آخرت) خلق الهی را هم در نظر دارند، لذا انفاق می کنند. این طور نیست که از دنیا بریده باشند و از خلق الله دوری جسته باشند.
