در قران کریم سوره فتح 29 خدا می فرماید که “مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَالَّذِينَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاءُ بَيْنَهُمْ تَرَاهُمْ رُكَّعًا سُجَّدًا …” یعنی “محمد) ص( پيامبر خداست و كسانى كه با اويند بر كافران سختگير [و] با همديگر مهربانند آنان را در ركوع و سجود مى بينى”.
خدا در این آیه به چه کسی پیامبر و اصحابش را نشان داده و “می بینی” می فرماید؟
بعضا خدای متعال هنگامی که خطاب می کند به یک کسی خاصی خطاب نمی کند. مخاطب خداوند می تواند تمام بشر می باشد.
ظاهراً مخاطب این خطاب، شخص خاصی مانند شخص پیامبر اسلام (ص) نیست؛ بلکه مخاطب آن عنوان عام است.
توضیح مطلب آنکه گاه خطابهایی داریم که به فرد مشخصی اشاره نمیکند: “ای شنونده!”، “ای بیننده!”، “ای دانشجو!” و ….
این مطلب نیز در گفتگوها و سخنرانیها متعارف است که گاهی برای مخاطب عمومی، افعال مفرد بیان میشود مثل اینکه سخنران با اینکه برای گروه و جمعی سخنرانی میکند، میگوید: تو باید بیدار باشی! با اینکه مخاطب او شخص خاص نیست.
البته این امکان نیز وجود دارد که مخاطب این خطاب مانند بسیاری از دیگر خطابات خدا، در مرحله اول شخص رسول الله(ص) باشد و در مرحله بعد دیگران نیز مخاطب خدا باشند؛ یعنی در این آیه خدا ابتدا پیامبر(ص) را مورد خطاب قرار میدهد و میفرماید که تو خودت و یارانت را میبینی … و این منافات ندارد که دیگران نیز آنان را در همین وضعیت ببینند