در بعضی آیات قران کریم اشاره می شود که در روز قیامت شفاعت به انسانها خواهد بود. اما آیات دیگر شفاعت را نهی می نماید. این آیات را چطور بفهمیم؟
قیامت یعنی قائم شدن بار دوم، احیاء شدن دوباره و روز قیامت را بهمین جهت قیامت گویند که در آن وقت مردگان زنده شوند و تا ابد زنده خواهند ماند. آیه 254 سوره بقره شفاعت روز قیامت را آشکارا انکار می کند. توجه بفرمایید:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَنْفِقُوا مِمَّا رَزَقْنَاكُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْتِيَ يَوْمٌ لَا بَيْعٌ فِيهِ وَلَا خُلَّةٌ وَلَا شَفَاعَةٌ وَالْكَافِرُونَ هُمُ الظَّالِمُونَ
ای كسانى كه ايمان آورده ايد از آنچه به شما روزى داده ايم انفاق كنيد پيش از آنكه روزى فرا رسد كه در آن نه داد و ستدى است و نه دوستى و نه شفاعتى و كافران خود ستمكارانند.
اما نكته اى كه در اینجا بايد به آن اشاره كرد اين است که کسانى از اهل ایمان که مرتکب خطاهایى اعم از صغیره یا کبیره شدهاند و در دنیا توبه نکرده اند، عذابهایى خواهند کشید تا پاک شوند و از عذاب خلاصى یابند و در نتیجه وارد بهشت شوند ، خدا به این افراد رحم می کند و به آنها شفاعت خواهد کرد.
در اینجا شفاعت بمعنی رسیدن به اهل جنت است. خدای متعال در سوره مریم آیات 86-88 می فرماید: يَوْمَ نَحْشُرُ الْمُتَّقِينَ إِلَى الرَّحْمَنِ وَفْدًا. نَسُوقُ الْمُجْرِمِينَ إِلَى جَهَنَّمَ وِرْدًا. لَا يَمْلِكُونَ الشَّفَاعَةَ إِلَّا مَنِ اتَّخَذَ عِنْدَ الرَّحْمَنِ عَهْدًا
[ياد كن] روزى را كه پرهيزگاران را به سوى [خداى] رحمان گروه گروه محشور مى كنيم و مجرمان را با حال تشنگى به سوى دوزخ مى رانيم. [آنان] اختيار شفاعت را ندارند جز آن كس كه از جانب [خداى] رحمان پيمانى گرفته است .
خدا کسانی را که شرک نورزیده اند و بعد از کشیدن جزای گناهانش از جهنم خلاص خواهد کرد.. شفاعت کننده فقط خدای متعال است. و قران کریم شفاعت را مختص خداوند می داند.
قُلْ لِلَّهِ الشَّفَاعَةُ جَمِيعًا لَهُ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ثُمَّ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ. بگو شفاعت يكسره از آن خداست فرمانروايى آسمانها و زمين خاص اوست سپس به سوى او باز گردانيده مى شويد.( زمر: 44)
قران کریم حتی پیامبران را در صلاحیت شفاعت کننده نمی بیند و دليلى از کتاب خدا وجود نداریم كه خدا به كسى اذن داده يا خواهد داد كه شفاعت كند و این مطلبی که بعضی از مذاهب ادعاء می کنند کاملا ضد قرآن است.
قُلْ لَا أَمْلِكُ لِنَفْسِي ضَرًّا وَلَا نَفْعًا إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ لِكُلِّ أُمَّةٍ أَجَلٌ إِذَا جَاءَ أَجَلُهُمْ فَلَا يَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً وَلَا يَسْتَقْدِمُونَ.
بگو براى خود زيان و سودى در اختيار ندارم مگر آنچه را كه خدا بخواهد هر امتى را زمانى [محدود] است آنگاه كه زمانشان به سر رسد پس نه ساعتى [از آن] تاخير كنند و نه پيشى گيرند
: