سلام علیکم
آیا این درست است که افرادی که دیندار نیستند از نعمتی که در دنیا دارند نمیتواند به خوبی استفاده کنند ولی کسانی که مومن هستند حتی در حالت تنگنا نیز بسیار شادکامند؟
و علیکم السلام
نه، این ادعا درست نیست. چه بسا افرادی که مؤمن و یا حتی مسلمان هم نیستند، شاید از نعمت های الهی بیشتر و بهتر هم استفاده کنند.
رسول اکرم (ص) در این باره می فرماید :
لَوْ وَزَنَتِ الدُّنْیا عِنْدَ اللّهِ جَناحَ بَعُوضَة ما سَقَى الْکافِرَ مِنْها شَرْبَةَ ماء
“اگر دنیا به اندازه بال مگسى نزد خدا وزن داشت خداوند به کافر حتى یک شربت آب نمى‌نوشانید”.
کافران اگر از لذت مادی هم برخوردار باشند ولیکن از لذت معنوی محرومند. قناعت و شکر گزاری به این معنی نیست که مومن همیشه در اندیشه و به امید دست یابی به ثروت باشد و در صدد آن باشد که از زندگی لذت ببرد. دنیا جای امتحان است، ممکن است مومن فقیر باشد و از نعمتهای دنیا زیاد بهرمند نشود که این هم خود حکمت الهی است ولی باید همواره شکر خداوند را به جا بیاورد.
“إِنَّ رَبَّكَ یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَشاءُ وَ یَقْدِرُ إِنَّهُ كانَ بِعِبادِهِ خَبیراً بَصیراً”-
بىگمان، پروردگار تو براى هر كه بخواهد، روزى را گشاده یا تنگ مىگرداند. در حقیقت، او به [حال] بندگانش آگاه بیناست. (الإسراء30)
همچنین ممکن است کسی به خدا باور هم ندارد در دنیای فانی ثروتمند باشد و از نعمتهای دنیا به خوبی بهره ببرد.
علاوه براین، دادن نعمت دنیا به کافران به این معنا نیست که خدا به آنها ارزش می دهد و با محروم کردن فقرا از نعمات دنیوی آنها را مجازات نماید. البته حکمت اصلی این کار امتحان و عدل خداوند است. و نباید فراموش کرد که همیشه عدل به معناى مساوات نیست.
وَ لَوْ لا أَنْ یَکُونَ النّاسُ أُمَّةً واحِدَةً لَجَعَلْنا لِمَنْ یَکْفُرُ بِالرَّحْمنِ لِبُیُوتِهِمْ سُقُفاً مِنْ فِضَّة وَ مَعارِجَ عَلَیْها یَظْهَرُونَ* وَ لِبُیُوتِهِمْ أَبْواباً وَ سُرُراً عَلَیْها یَتَّکِؤُنَ* وَ زُخْرُفاً وَ إِنْ کُلُّ ذلِکَ لَمّا مَتاعُ الْحَیاةِ الدُّنْیا وَ الْآخِرَةُ عِنْدَ رَبِّکَ لِلْمُتَّقِینَ؛
اگر (تمکن کفّار از مواهب مادى) سبب نمى‌شد که همه مردم امت واحد (گمراهى) شوند، ما براى کسانى که به (خداوند) رحمان کافر مى‌شدند خانه‌هایى قرار مى‌دادیم با سقف‌هایى از نقره و نردبان‌هایى که از آن بالا روند. و براى خانه‌هایشان درها و تخت‌هایى (زیبا و نقره‌اى) قرار مى‌دادیم که بر آن تکیه کنند. و انواع زیورها، ولى تمام اینها بهره زندگى دنیاست، و آخرت نزد پروردگارت از آن پرهیزگاران است». (زخرف/ 33 تا 35)
مساله مهم دیگر که باید مد نظر داشت این است که آیه فوق و حدیثی که از پیامبر (ص) نقل کردیم این سؤال مطرح مى شود که چرا قرآن کریم در جاى دیگر مى‌فرماید:
قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِینَةَ اللّهِ الَّتِی أَخْرَجَ لِعِبادِهِ وَ الطَّیِّباتِ مِنَ الرِّزْقِ قُلْ هِیَ لِلَّذِینَ آمَنُوا فِی الْحَیاةِ الدُّنْیا خالِصَةً یَوْمَ الْقِیامَةِ کَذلِکَ نُفَصِّلُ الْآیاتِ لِقَوْم یَعْلَمُونَ: “
بگو: چه کسى زینت‌هاى الهى را که براى بندگان خود آفریده، و روزى‌هاى پاکیزه را حرام کرده است؟! بگو: اینها در زندگى دنیا براى کسانى است که ایمان آورده‌اند، (اگر چه دیگران نیز با آنها مشارکت دارند، ولى) در قیامت خالص (براى مؤمنان) خواهد بود، این گونه آیات (خود) را براى کسانى که آگاهند شرح مى‌دهیم”
همچنان در آیه دیگر:” یا بَنِی آدَمَ خُذُوا زِینَتَکُمْ عِنْدَ کُلِّ مَسْجِد”
یعنی “اى فرزندان آدم! زینت خود را به هنگام رفتن به مسجد، با خود بردارید”
در پاسخ باید به این نکته توجه داشت که: هدف در آیات مورد بحث شکستن ارزش‌هاى دروغین است، هدف این است که مقیاس شخصیت انسان ها را ثروت و زینت آنها نشمارند، نه این که امکانات مادى بد چیزى است، مهم این است که به آنها به صورت یک ابزار نگاه شود نه یک هدف متعالى و نهایى.
