با سلام و خسته نباشید، ضمن سپاسگزاری از ايجاد اين سايت كه همواره مشکلات مسائل دینی و فقهی مسلمانان را حل می نماید ،لطفا راهنمايي فرماييد آنچه می گویند خدا صبور است پس صبر و تحمل خدا در چیست؟ پس چرا قران کریم می فرماید “فاستبقوا الصراط” ، آیا در این معنا است که انسان باید عجله کند؟
پاسخ:
وعلیکم السلام
صبر و تحمل خداوند در این است که سریع عذاب نداده فرصت جبران اشتباهات را می دهد.
اگر خدای متعال به اعمال گنهکاران صبر نکند و سریع عذابشان بدهد در جهان کسی زنده نمی ماند.
مهلت دادن خدای متعال به مؤمنان و بندگان صالحى كه دچار لغزش گرديده اند از بزگترين الطاف و نعم الهى است و اگر اين مهلت دهى نبود، دنيا جايى براى زندگى نبود و اگر خداوند اسرار انسانها را فاش مى كرد و در عقوبت و مجازات عجله مى نمود، ديگر چيزى از هستى باقى نمى ماند هم چنان كه در قرآن مجيد مى فرمايد: “وَ لَوْ يُؤَاخِذُ اللَّهُ النَّاسَ بِظُلْمِهِم مَّا تَرَكَ عَلَيْهَا مِن دَآبَّةٍ وَلكِن يُؤَخّرُهُمْ إِلَى أَجَلٍ مُّسَمًّى فَإِذَا جَآءَ أَجَلُهُمْ لَايَسْتَئْخِرُونَ سَاعَةً وَ لَايَسْتَقْدِمُونَ”
و اگر خدا مردم را به سبب ستمشان مؤاخذه كند، هيچ جنبندهاى را [كه مستحقّ مؤاخذه است] بر روى زمين باقى نمىگذاشت، ولى آنان را تا مدتى معين مهلت مىدهد، پس هنگامى كه اجلشان سرآيد، نه ساعتى پس مىمانند و نه ساعتى پيش مىافتند.( نحل 16)
در قران کریم آیات زیادی در باره به کار رفته که نشان از اهمیت ویژه این عمل و حال اخلاقی از منظر اسلام و قرآن کریم دارد. خدای متعال صبور است و انسانها را نیز به صبر دعوت می نماید. قرآن در آيات زیادی با عبارت “الله مع الصابرين”، “إنّ الله يحبّ الصابرين” و عبارات دیگر به آنان بشارت می دهد که خداوند با صابران همراه است و آنان را بسیار دوست دارد.
اما “فاستبقوا صراط” یعنی در راه بر یکدیگری پیشی می گیرند. انسان برای خوبی کردن باید عجله کند. خداوند در آیات متعددی از قرآن کریم، انسانها را تشویق و ترغیب به سبقت و سرعت گرفتن در خیرات نموده است. برای به دست آوردن معنا و مصداق خیرات، آیاتی را که در آنها دستور به پیشی گرفتن در خیرات داده شده، مورد بررسی قرار می‌‌دهیم: “وَ لِکُلٍّ وِجْهَةٌ هُوَ مُوَلِّیها فَاسْتَبِقُوا الْخَیْراتِ أَیْنَ ما تَکُونُوا یَأْتِ بِکُمُ اللَّهُ جَمیعاً إِنَّ اللَّهَ عَلى کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ”
و براى هر كسى قبله اى است كه وى روى خود را به آن [سوى] مى گرداند پس در كارهاى نيك بر يكديگر پيشى گيريد هر كجا كه باشيد خداوند همگى شما را [به سوى خود باز] مى آورد در حقيقت خدا بر همه چيز تواناست (بقره 148)
فَاسْتَجَبْنَا لَهُ وَوَهَبْنَا لَهُ يَحْيَى وَأَصْلَحْنَا لَهُ زَوْجَهُ إِنَّهُمْ كَانُوا يُسَارِعُونَ فِي الْخَيْرَاتِ وَيَدْعُونَنَا رَغَبًا وَرَهَبًا وَكَانُوا لَنَا خَاشِعِينَ
پس [دعاى] او را اجابت نموديم و يحيى را بدو بخشيديم و همسرش را براى او شايسته [و آماده حمل] كرديم زيرا آنان در كارهاى نيك شتاب مى نمودند و ما را از روى رغبت و بيم مى خواندند و در برابر ما فروتن بودند (۹۰ انبیاء )
سَارِعُ لَهُمْ فِي الْخَيْرَاتِ بَلْ لَا يَشْعُرُونَ
[از آن روى است كه] مى خواهيم به سودشان در خيرات شتاب ورزيم [نه] بلكه نمى فهمند (۵۶ مومنون)
أُولَئِكَ يُسَارِعُونَ فِي الْخَيْرَاتِ وَهُمْ لَهَا سَابِقُونَ
آنانند كه در كارهاى نيك شتاب مى ورزند و آنانند كه در انجام آنها سبقت مى جويند( مومنون 61)
پس انسان باید در کارهای نيک و پسنديده بکوشد تا از ديگری سبقت گيرد.
