مداوله یک سنت الهی است
واژه "مداوله" یکی از اصطلاحاتی که از قرآن مجید گرفته شده است و مورد توجه علما قرار گرفته است.
خداوند متعال می‌فرماید:
إِنْ یَمْسَسْكُمْ قَرْحٌ فَقَدْ مَسَّ الْقَوْمَ قَرْحٌ مِثْلُهُ وَ تِلْكَ الْأَیَّامُ نُداوِلُها بَیْنَ النَّاسِ وَ لِیَعْلَمَ اللَّهُ الَّذینَ آمَنُوا وَ یَتَّخِذَ مِنْكُمْ شُهَداءَ وَ اللَّهُ لا یُحِبُّ الظَّالِمینَ [1]
اگر به شما آسیبى رسیده، آن قوم را نیز آسیبى نظیر آن رسید و ما این روزها [ى شكست و پیروزى] را میان مردم به نوبت مىگردانیم [تا آنان پند گیرند] و خداوند كسانى را كه [واقعاً] ایمان آوردهاند معلوم بدارد، و از میان شما گواهانى بگیرد، و خداوند ستمكاران را دوست نمىدارد.
مداوله از مادّه دول كه به معنى انتقال پیدا كردن با حصول تحوّل در جهت كیفیّت و یا صورت است، و مداوله دلالت مىكند به استمرار این انتقال. عباره "وَ تِلْكَ الْأَیَّامُ نُداوِلُها بَیْنَ النَّاسِ" دو جمله به عنوان جمله معترضه واقع شده است.
در آیه فوق "قرح" از دو بدی بیان کرده: به شما ضربهاى رسید كه انتظار نداشتید، به آنها هم پیش از آن ضربهاى رسید كه انتظار آن را نداشتند. این مداوله امری است که پیوسته و همیشگى نشأت گرفته از سنت الهی خداوند در برخوردهاى حق و باطل.
معناى آیه این است كه: سنت الهی بر این جارى شده است كه روزگار را در بین مردم بگرداند، این طور نیست که یک ظایفه همیشه پیروز و دیگری بر شکست باشد. قرآن كریم با یادآورى این مطلب، به جامعهها امید و حركت مىبخشد و مقرّر مىدارد كه پیروزى در ملك هیچ كس نمى باشد، بنابراین دلیلى بر یأس وجود ندارد. از طرف دیگر آنان كه در اوج پیروزى هستند، شکست خواهند خورد .آنها كه اكنون ضعیف و ناتوان و شكست خوردهاند، روزى به پیروزى مىرسند و با این تذكّر، به آنها كه شاهد پیروزى شده اند، هشدار مىدهد كه مغرور نباشند. آیه هم غرور را می زداید هم یأس را نفی کرده به امیدوار بودن راه باز می کند.
فایده های مداوله
· آشكار شدن ایمان مۆمنان: به خاطر شكست خوردن افراد با ایمان شناخته می شوند و از افراد دیگر متمایز خواهند شد؛
· برخی افراد بر دیگران شاهد می شوند که امتحات را چگونه پس دادند؛
· ورزیده شدن مۆمنان و ریختن ناخالیصی ها: به این معنى كه مۆمنان با این شكست‌ها پختهتر می شوند
[1] آل عمران 140؛
