مهرباني ودلسوزي از بارزترين اخلاق نبي اکرم صلى الله عليه و سلم است، و خداوند در قرآن کريم از عطوفت پيامبرصلى الله عليه و سلم تعريف کرده و مي‌‌فرمايد: ﴿ لَقَدۡ جَآءَكُمۡ رَسُولٞ مِّنۡ أَنفُسِكُمۡ عَزِيزٌ عَلَيۡهِ مَا عَنِتُّمۡ حَرِيصٌ عَلَيۡكُم بِٱلۡمُؤۡمِنِينَ رَءُوفٞ رَّحِيمٞ ١٢٨﴾ [التوبة: 128]. يعني: «قطعا براى شما پيامبرى از خودتان آمد كه بر او دشوار است شما در رنج بيفتيد به [هدايت] شما حريص و نسبت به مؤمنان دلسوز مهربان است».
همچنين خداوند متعال در مورد حضرت محمد صلى الله عليه و سلم مي‌‌فرمايد: ﴿وَمَآ أَرۡسَلۡنَٰكَ إِلَّا رَحۡمَةٗ لِّلۡعَٰلَمِينَ ١٠٧﴾ [الأنبياء: 107]. يعني: «و تو را جز رحمتى براى جهانيان نفرستاديم». و مي‌‌فرمايد: ﴿فَبِمَا رَحۡمَةٖ مِّنَ ٱللَّهِ لِنتَ لَهُمۡۖ وَلَوۡ كُنتَ فَظًّا غَلِيظَ ٱلۡقَلۡبِ لَٱنفَضُّواْ مِنۡ حَوۡلِكَ﴾ [آل‌عمران: 159]. يعني: «پس به [بركت] رحمت الهى با آنان نرمخو [و پرمهر] شدى و اگر تندخو و سختدل بودى قطعا از پيرامون تو پراكنده مىشدند…».
حضرت مباركة عايشه رضى الله عنها درمورد مهرباني پيامبر اکرم صلى الله عليه و سلم بيان مي‌کند و مي‌‌فرمايد: «مَا ضَرَبَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه و سلم بِيَدِهِ خَادِماً لَهُ قَطُّ وَلاَ امْرَأَةً». [احمد] يعني: «رسول الله صلى الله عليه و سلم هرگز دستشان را براي زدن غلام و يا يكي از زنان بلند نكردند».[احمد]
حضرت رسول الله صلى الله عليه و سلم به هنگام وفات پسرشان ابراهيم علیه السلام او را بوسيده و چشمان شان آن حضرت صلى الله عليه و سلم اشکبار گرديد، عبدالرحمن بن عوف با تعجب پرسيد: شما هم يا رسول الله؟! رسول الله صلى الله عليه و سلم فرمودند: «يَا ابْنَ عَوْفٍ إِنَّهَا رَحْمَةٌ. ثُمَّ أَتْبَعَهَا بِأُخْرَى فَقَالَ صلى الله و عليه و سلم إِنَّ الْعَيْنَ تَدْمَعُ، وَالْقَلْبَ يَحْزَنُ، وَلاَ نَقُولُ إِلاَّ مَا يَرْضَى رَبُّنَا، وَإِنَّا بِفِرَاقِكَ يَا إِبْرَاهِيمُ لَمَحْزُونُونَ». [بخاري] يعني: «اي پسر عوف! هر آئينه اين رحمت است و باز اشک ريختند و فرمودند: همانا چشم اشک مي‌‌ريزد و دل اندوهگين مي‌‌شود و نمي‌گوئيم، مگر آنچه که پروردگار ما را راضي مي‌‌سازد و همانا به فراق تو اي ابراهيم ما غمگينيم».[بخاري]
حضرت پيامبر اکرم صلى الله عليه و سلم در نماز بودند و خواستند که نماز را طولاني کنند، وقتي که صداي گريه کودکي را شنيدند به شفقت و دلسوزي نسبت به كودك و مادرش نماز را سرعت بخشیدند . پيامبر صلى الله عليه و سلم فرمودند: «إِنِّى لأَدْخُلُ فِى الصَّلاَةِ فَأُرِيدُ إِطَالَتَهَا، فَأَسْمَعُ بُكَاءَ الصَّبِىِّ، فَأَتَجَوَّزُ مِمَّا أَعْلَمُ مِنْ شِدَّةِ وَجْدِ (حزن) أُمِّهِ مِنْ بُكَائِهِ». [متفق عليه] يعني: «چون به نماز برمي خيزم و مي‌‌خواهم که درازش کنم، ناگهان گريه‌ي بچه را مي‌‌شنوم و در نمازم تخفيف مي‌‌آورم، از ترس اينکه مبادا بر مادرش سختي آورم».[متفق عليه
بنابر این هر مسلمانی که سنت رسول الله را می رود باید حتما به این خصوص مراعات کند چون آن حضرت رهبر ماست نه تنها در عبادت به خدای تعالی و همچنین در زندگی ما.
هدایت اله حبیبی( مخصوصا به دین و فطرت)
