سلام علیکم استاد محترم!
ببخشید لطفاً در مورد اطاعت به والدین برای من معلومات دهید. نظر دین ما در این مورد اطاعت تا چه حد می باشد؟
پرسشگر گرامی باسلام و تشکر از ارتباط با مرکز “دین و فطرت”
هر انسان با ایمان و مومن باید بداند که ابوین چه مومن باشند و چه كافر، چه نيكوكار و چه گناه كار بايد مورد احترام قرار گيرند. از نظر عقل شکر منعم یعنى قدردانى و تشکر از کسى که نعمتى به انسان رسانده، لازم است. و برای اینکه والدین انسان را به دنیا می آورد، مثلا مادر 9 ماه فرزند خود را در رحمش حمل می نماید و بعد از ولادتش پدر و مادر براى پرورش او زحمت می کشند به فرزند واجب است به آنها احترام بگذارد. قران کریم در چند مورد ضرورت احترام به ابوین تاکید دارد و حتی نیکی به آنها را در کنار توحید ذکر می کند.
وَاعْبُدُوا اللَّهَ وَلَا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَبِذِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَالْجَارِ ذِي الْقُرْبَى وَالْجَارِ الْجُنُبِ وَالصَّاحِبِ بِالْجَنْبِ وَابْنِ السَّبِيلِ وَمَا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ مَنْ كَانَ مُخْتَالًا فَخُورًا (نساء 36)
” و خدا را بپرستيد و چيزى را با او شريك مگردانيد و به پدر و مادر احسان كنيد و در باره خويشاوندان و يتيمان و مستمندان و همسايه خويش و همسايه بيگانه و همنشين و در راهمانده و بردگان خود [نيكى كنيد] كه خدا كسى را كه متكبر و فخرفروش است دوست نمى دارد”
از این آیات معلوم می شود که مساله احترام و احسان به والدین برای فرزند بعد از مساله توحید یعنی ایمان به یکتاپرستی واجبترین واجبات است.
لکن در این مورد استثنایی وجود دارد که باید توجه کرد. گاهی یکی از ابوین یا هر دو، فرزند خود را به گناه و معصیت امر میکنند در آن صورت به طور قطع نباید به آنها اطاعت کرد. قران کریم در این باره چنین توصیه می دهد:
وَوَصَّيْنَا الْإِنْسَانَ بِوَالِدَيْهِ حُسْنًا وَإِنْ جَاهَدَاكَ لِتُشْرِكَ بِي مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ فَلَا تُطِعْهُمَا إِلَيَّ مَرْجِعُكُمْ فَأُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (عنکبوت 8)
“و به انسان سفارش كرديم كه به پدر و مادر خود نيكى كند و[لى] اگر آنها با تو دركوشند تا چيزى را كه بدان علم ندارى با من شريك گردانى از ايشان اطاعت مكن سرانجامتان به سوى من است و شما را از [حقيقت] آنچه انجام مى داديد باخبر خواهم كرد”
همچنین بقول علی بن ابی طالب (رض) ” لا طاعَة لِمَخْلُوق فى مَعْصیَهِ الخالِق” (هرگز اطاعت از مخلوق در معصیت خالق جائز نیست)
در بقیه موارد باید از والدین اطاعت کرد. بلند کردن صدا، بی توجهی به حرف آنان حین تکلمشان، با اسم صدا کردن… این از مواردی هست که بی احترامی به پدر- مادر محسوب می شود. حتی در معصیتی که مرتکب می شوند باید مثل حضرت ابراهیم (ع) با حکمت اشتباه والدین را متوجه ساخت.
می توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر به لینک ذیل مراجعه نمایید:
حدود احترام به والدین تا کجاست؟ یا چه رفتاری در واقع بی احترامی به آنها محسوب میشود؟
