غیبت آن است که در غیاب انسان آنچه را که غیبت شونده راضی و خشنود نباشد آن را به دیگران گفته شود. حتی اگر دارای آن ویژگی ها وآن اعمال در آن شخص داشته باشد.
از پیامبر اکرم (ص) سؤال شد که غیبت چیست؟ حضرت فرمودند : “آنچه را که برادرت دوست ندارد برای دیگران نقل می کنی” پرسیدند: اگر آنچه را که می گویم برادرم آن کار را انجام داده است، این نیز غیبت است؟ حضرت جواب داد: آنچه برادرتان انجام داده است و شما آن را به دیگران می گویید این غیبت است، اگر نکرده است به او تهمت زده ایید”
پس تهمت و افترا از غیبت هم بدتر است؛ زیرا غیبت اظهار عیب واقعی یک شخص برای دیگران است؛ اما در تهمت، عیبی را که در واقع، شخص متهم ندارد، به او نسبت می‌دهند.
در قرآن کریم غیبت مذمت شده است هم برای کسی که گوینده است و هم برای کسی که شنونده است گناه نوشته خواهد شد. خداوند متعال می فرماید:
﴿وَلَا يَغْتَبْ بَعْضُكُمْ بَعْضًا، أَيُحِبُّ أَحَدُكُمْ أَنْ يَأْكُلَ لَحْمَ أَخِيهِ مَيْتًا فَكَرِهْتُمُوهُ، وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَحِيمٌ﴾ [الحجرات: 12]
“نباید بعضی از شما غیبت بعضی دیگر را بکنند آیا هیچ یک از شما دوست دارند که گوشت برادر مرده‌اش را بخورد؟ پس کراهت دارید از آن»
در قرآن از غیبت کردن همانند خوردن گوشت برادر مؤمن در صورتی که مردار است یاد شده است. زیرا غیبت از شأن و منزلت غیبت کننده می کاهد. آیه این قیاس را برای بیان زشتی این رفتار و پیامدهای بد آن ذکر کرده است. چون اسلام براى آبروى مسلمان، احترامى به اندازه خون او قائل است،
و اما کسی که بدی های غایب را برای شکایت از او یا هشدار از بدی او ذکر کند، اشکالی ندارد. فراتر از آن جایز نیست، زیرا خداوند متعال می فرماید:
﴿لَا يُحِبُّ اللَّهُ الْجَهْرَ بِالسُّوءِ مِنَ الْقَوْلِ إِلَّا مَنْ ظُلِمَ وَكَانَ اللَّهُ سَمِيعًا عَلِيمًا﴾ [النساء: 148]
“خداوند دوست ندارد كسي با سخنان خود بديها را اظهار كند مگر آن كسي كه مورد ستم واقع شده باشد، خداوند شنوا و دانا است”
