خدای تعالی انسان را برای امتحان خلق کرده است. با مراجعه به آياتی كه در باره امتحان بودن دنیا سخن گفته ا ند به اين مطلب می رسيم كه اجابت خدا به تمام خواسته های انسان به قوانین این امتحان منافات دارد. خدای متعال در این مورد می فرماید:
آيا پنداشتيد كه داخل بهشت مى شويد و حال آنكه هنوز مانند آنچه بر [سر] پيشينيان شما آمد بر [سر] شما نيامده است آنان دچار سختى و زيان شدند و به [هول و] تكان درآمدند تا جايى كه پيامبر [خدا] و كسانى كه با وى ايمان آورده بودند گفتند پيروزى خدا كى خواهد بود هشدار كه پيروزى خدا نزديك است (بقره214)
و نیز می فرماید:
آيا مردم پنداشتند كه تا گفتند ايمان آورديم رها مى شوند و مورد آزمايش قرار نمى گيرند. و به يقين كسانى را كه پيش از اينان بودند آزموديم تا خدا آنان را كه راست گفته اند معلوم دارد و دروغگويان را [نيز] معلوم دارد (عنکبوت 2-3)
نباید فراموش کرد جایی که هر چه را انسان بخواهد در اختيارش قرار می گيرد بهشت است نه این دنیای فانی. علاوه بر این باید به این نکته نیز توجه کرد که اگر دعای انسان اجابت نمی شود و بتاخیر می افتاد نباید انسان را از لطف خدای متعال نا امید سازد، از کجا می دانیم شاید دعایی که کرده و چیزی که از خداوند می خواسته اگر به او داده شود باعث خسران دنیوی یا مهمتر از آن خسران اخروی شود.
یکی از دلایلی هم که خداوند گاهی دعای بندگانش را دیرتر مستجاب میکند همین است که گاه انسان خودش با اعمال خود موانع استجابت دعا را فراهم می سازد. حضرت علی (رض) در یکی از دعاهای خود می فرماید: “اللّهم اِغفِرلیَ الذُّنوبَ الَّتی تَحبِسُ الدُّعاء” خدایا ببخش برمن گناهانی را که از اجابت دعا جلوگیری می کند.
بنابراین وقتی که انسان در ظاهر میبیند دعایش مستجاب نشده نباید زود ناامید و مأیوس شود وباید در باره حکمتش بیندیشد و به دعاهایش را ادامه دهد.