آیا مرد نزد خداوند متعال برتر از زن است؟
سوال:
برخی مردان با استناد به متون دینی ادعا می نمایند که مرد در نزد خداوند متعال از زن افضل است و این آیه را بعنوان دلیل مطرح می کنند:
﴿ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِلَّذِينَ كَفَرُوا امْرَأَتَ نُوحٍ وَامْرَأَتَ لُوطٍ كَانَتَا تَحْتَ عَبْدَيْنِ مِنْ عِبَادِنَا صَالِحَيْنِ فَخَانَتَاهُمَا فَلَمْ يُغْنِيَا عَنْهُمَا مِنَ اللَّهِ شَيْئًا وَقِيلَ ادْخُلَا النَّارَ مَعَ الدَّاخِلِينَ﴾ [التحريم: 10]
“خداوند مثلي براي كساني كه كافر شده اند زده است، مثل به همسر نوح، و همسر لوط، آنها تحت سرپرستي دو بنده از بندگان صالح ما بودند، ولي به آن دو خيانت كردند، و ارتباط آنها با اين دو (پيامبر) سودي به حالشان (در برابر عذاب الهي) نداشت. و به آنها گفته شد: وارد آتش شويد همراه كساني كه وارد ميشوند!”
آنها از عبارت “تَحْتَ عَبْدَيْنِ مِنْ عِبَادِنَا ” (تحت سرپرستي دو بنده از بندگان صالح ما بودند) به عنوان دلیلی استفاده می کنند که زن پایین تر از مرد و از نظر عقلی کمتر از او است. مگر این کلمه به خاطر دو زن کافر نبوده است؟! زیرا خداوند متعال در آیه بعدی برای کسانی که ایمان آوردند همسر فرعون را مثال می زند و می گوید که زیر دست فرعون بوده است؟ همچنین آنها مدعی هستند که رسول خدا صلی الله علیه و آله: (بسیاری از مردان کامل شدند ولی فقط چهار زن کامل شدند) که من از صحت این حدیث اطلاعی ندارم. نظر جناب عالی در این مورد چیست؟
پاسخ:
در شخصیت مرد و زن ما در قرآن کریم برابری می‌بینیم. کسانی که کلام خدای سبحان را (كَانَتَا تَحْتَ عَبْدَيْنِ مِنْ عِبَادِنَا صَالِحَيْنِ) دلیل بر ترجیح مردان بر زنان قرار می دهند، دچار توهم هستند. زیرا کلمه «تحت» نشان دهنده ترجیح نیست، بلکه نشان دهنده موقعیت فرد نسبت به شخص است.
مثلا: کسی که در طبقه آخر یک ساختمان زندگی می کند در نظر خدا لزوما بهتر از کسی نیست که در زیر آن زندگی می کند. آیه در مورد دو پیامبر بزرگوار صحبت می کند که توسط دو زن کافر مورد امتحان قرار گرفتند. چنان که ملاحظه می‌شود، تنها ملاک برتری یک انسان نسبت به انسان دیگر در بینش اسلامی تقوا است و تقوا امری از امور معنوی و روحانی انسان است که بحث جنسیت یعنی ذکورت و انوثت در آن راه ندارد.
﴿إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ﴾ [حجرات: 13]
“ولي گراميترين شما نزد خداوند باتقواترين شماست”
در آیه دیگری می‌فرماید: «يا أَيُّهَا النّاسُ إِنّا خَلَقناكُم مِن ذَكَرٍ وَ أُنثى وَ جَعَلناكُم شُعوبًا وَ قَبائِلَ لِتَعارَفوا »( سوره حجرات 13) خطاب به همه انسان‌ها است که ما شما را از مرد و زن آفریدیم، به علاوه از شعبه‌ها و قبائل مختلف قرار دادیم که امکان شناخت متقابل وجود داشته باشد.
از این نظر بین زن و مرد هیچ تفاوتی نیست. و اما حديث “كمل من الرجال كثير ولم يكمل من النساء إلا أربع…” (بسیاری از مردان کامل شدند ولی فقط چهار زن کامل شدند) متن آن صحيح به نظر نمى رسد. زیرا انسان کامل یک اصطلاح صوفیانه است که دیر ظهور کرده و دارای مفاهیمی است که با ایمان منافات دارد و حتی ممکن است شرک باشد.
