دیدگاه اسلام به شعر و شاعر
سوال: دیدگاه قرآن نسبت به شعر و شاعر چگونه است؟ آیا آیه ای در مورد شاعر وجود دارد؟ آیا پیامبر در احادیثش از شاعران بد یاد کرده؟
جواب: اسلام، اشعاری را که مغایر با اصول آن نباشد قبول دارد و مشوق چنین شاعرانی است. پیامبرصلی الله علیه و سلم در یکی از احادیث چنین می فرماید:
قسمتی از شعر علم است، حکمت است. (بخاری، عباد90)
همچنین در روایات آمده که پیامبرصلی الله علیه و سلم نیز خود به شخصه شعر می گفت، وبه شاعرانی چون حسان ابن ثابت، امیر ابن الأقوی اجازه شعر سرایی داده اند، و کسانی چون بخاری که این اشعار را شنیده اند در کتب احادیث آن اشعار را نقل کرده اند.
اما اگر محتویات شعر مخرب باشد آنگاه مضر است، و راجع به اشعاری که انسان را از راه راست جدا می کند قرآن چنین می فرماید:
و شاعران را گمراهان پيروى مى كنند* آيا نديده اى كه آنان در هر وادي اى سرگردانند* و آنانند كه چيزهايى مى گويند كه انجام نمى دهند*
(سوره شعرا 26/224-226)
شعرایی که مغایر با اسلام و اخلاق شعر نمی سرایند از آیه بالا مستثنا هستند.
مگر كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كرده و خدا را بسيار به ياد آورده و پس از آنكه مورد ستم قرار گرفته اند يارى خواسته اند و كسانى كه ستم كرده اند به زودى خواهند دانست به كدام بازگشتگاه برخواهند گشت (سوره شعرا26/227)