درسی از قرآن کریم
نباید از یادمان برود که در قرآن کریم گفتگوی بین بهشتیان و جهنمیان ترسیم شده است که بسیار آموزنده برای هر کدام ماست:
– مَا سَلَكَكُمْ فِی سَقَرَ
– چه چیز شما را به دوزخ درآورد؟
– قَالُوا لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلِّینَ* وَلَمْ نَكُ نُطْعِمُ الْمِسْكِینَ * وَكُنَّا نَخُوضُ مَعَ الْخَائِضِینَ* وَكُنَّا نُكَذِّبُ بِیَوْمِ الدِّینِ
– گویند: ما از نمازگزاران نبودیم. و به فقیر و تهیدست طعام نمىدادیم. و پيوسته با اهل باطل همنشين و همصدا بوديم. و روز جزا را تكذیب و انكار مىكردیم [1]
پس یادمان باشد که آن اشتباهات اهل جهنم به آن مرتکب شدن را تکرار نکنیم:
ü بی توجهی به نماز
ترک نماز در سوره به عنوان اولین عامل افتتادن به جهنم معرفی شده است:
قَالُوا لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلِّینَ : گویند: ما از نمازگزاران نبودیم. در این جا از این تقدم می توان به نقش مۆثر نماز در جلوگیری از هلاکت اشاره کرد که چون اگر نماز می خواندند و به خداوند را ذکر می کردند عاقبتشان این طور نمی شد.
قال رسول الله (ص): خَمْسُ صَلَوَاتٍ كَتَبَهُنَّ اللَّهُ عَلَى الْعِبَادِ فَمَنْ جَاءَ بِهِنَّ لَمْ يُضَيِّعْ مِنْهُنَّ شَيْئًا اسْتِخْفَافًا بِحَقِّهِنَّ كَانَ لَهُ عِنْدَ اللَّهِ عَهْدٌ أَنْ يُدْخِلَهُ الْجَنَّةَ [2]
خداوند، پنج نماز بر بندگانش، فرض نموده است. هر كس، آنها را بدون استخفاف، ادا نمايد و ضايع نگرداند، خداوند، عهد نموده است كه او را وارد بهشت نمايد
قالَ الصّادِقُ(رض): اِنَّ الْعَبْدَ اِذا صَلَّى الصَّلاةَ لِوَقْتِها، وَحافَظَ عَلَیْها اِرْتَفَعَتْ بَیْضاءَ نَقِیَّةً، تَقُولُ: حَفَظْتَنى حَفَظَكَ اللّهُ، وَاِذا لَمْ یُصَلِّها لِوَقْتِها، وَ لَمْ یُحافِظْ عَلَیْها رَجَعَتْ عَلَیْهِ سَوْداءَ مُظْلِمَةً، تَقُولُ: ضَیَّعْتَنى ضَیَّعَكَ اللّهُ.(محجّة البیضاء، ج 1، ص 350)
امام صادق (رض) فرمود: هنـگامى كه بنده اى سر وقت به نماز بایستد و مراقب آن باشد ،به صـورت پـاره اى نـور سفید بـالا مى رود و مى گـوید: تو مرا حفظ كردى خدا تو را حفظ كند، ولى وقتى نماز را در وقتش نخواند و مراقب آن نباشد، آن نماز بصورت لكه سیاه و تاریكى بر مى گردد و مى گوید: مرا ضایع كردى خدا تو را ضایع نماید.
ü عدم کمک به مستمندان
در ادامه سوره مدثر می خوانیم:
وَلَمْ نَكُ نُطْعِمُ الْمِسْكِینَ [3]
و به فقیر و تهیدست طعام نمىدادیم.
در این جا منظور از اطعام زکات واجب است، نه احسانات مستحب، و الا عذاب بر ترک مستحبات محقق می شد، که این طور نیست.
معلوم است که بنده که به یاد خدا نمی افتد ، به یاد بندگان او هم نخواهد بود .
رسولُ اللّه ِ صلى الله علیه و آله : أرضُ القِیامَةِ نارٌ ما خَلا ظِلَّ المُۆمِنِ ؛ فإنَّ صَدَقَتَهُ تُظِلُّهُ .( الكافی : 4 / 3 / 6 ، ثواب الأعمال : 169 / 9.)
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله فرمود: سرزمین قیامت سراسر (گرما) آتش است، مگر سایه مۆمن؛ زیرا كه صدقه اش بر او سایه مى افكند.
ü مجاورت و همبستگی با اهل باطل
عامل سوم همنشینی با اهل باطل است از مصادیق همنشینی با اهل باطل: مهمانی های شبانه با شراب خواری، چت های خلاف شرع با افراد نامحرم و دیگر مصادیق که موجب انحراف فرد می شود.
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله: آن كه به خداوند و روز قیامتْ ایمان دارد ، نباید با كافرى برادرى كند و با فاجرى آمد و شد نماید . هركس با كافرى برادرى كند یا با فاجرى همنشینى نماید ، كافر و فاجر خواهد بود
در جایی داریم که حضرت رسول اللّه صلی الله علیه و آله می فرمایند : مَن كانَ یُۆمِنُ بِاللّه ِ وَ الیَومِ الآخِرِ فَلا یُۆاخِیَنَّ كافِرا ، و لایُخالِطَنَّ فاجِرا، و مَن آخى كافِرا أو خالَطَ فاجِرا كانَ كافِرا فاجِرا [4]
آن كه به خداوند و روز قیامت ایمان دارد ، نباید با كافرى برادرى كند و با فاجرى آمد و شد نماید. هر كس با كافرى برادرى كند یا با فاجرى همنشینى نماید ، كافر و فاجر خواهد بود .
ü انکارمعاد و فراموش کردن مرگ
وَكُنَّا نُكَذِّبُ بِیَوْمِ الدِّینِ [5]
و روز جزا را تكذیب و انكار مىكردیم
ایمان به روز قیامت از اصول دین همه ادیان سماویست، و انکار آن موجب عذاب اخروی خواهد بود. البته اگر این انکار بعد از اتمام حجت شده باشد.
این چهار عامل که بالا ذکر کرده ایم و در سوره مدثر حین گفت گو اهل بهشت و اهل جهنم در آخرت رخ می افتد، باید همیشه در یادمان باشد، تا از نادمین روز رستاخیز نباشیم.
[1] مدثر 42-46؛
[2] المغني ابن قدامه (3/6) . (4) بخاري (1/114) و مسلم.
[3] 44،مدّثر؛
[4] بحارالأنوار : ج 74 ص 197 ح 31
[5] مدثر 45؛
سلام علیکم
آیا هر چه در این دنا هست امتحان است؟ یعنی ما همواره در امتحان به سر می بریم ؟ یا نه زمان هایی هست که ما در امتحان نیستیم ؟آیا امتحان دو نوع است یکی امتحانی که به سبب گناه است . یکی امتحانی که به سبب ارتقا درجه است؟
و علیکم السلام
در باره امتحان بودن این دنیا در مقاله امتحان الهی خواهیم نوشت انشا الله