از عوامل ضلالت اجتناب کنیم (4)
- پیروى از اکثریت
قرآن کریم پیروى از اکثریت ناآگاه را به عنوان یک عامل گمراه کننده معرفی می کند:
وَإِن تُطِعْ أَكْثَرَ مَن فِی الأَرْضِ یُضِلُّوكَ عَن سَبِیلِ اللّهِ إِن یَتَّبِعُونَ إِلاَّ الظَّنَّ وَإِنْ هُمْ إِلاَّ یَخْرُصُونَ [1]
و اگر از بیشتر كسانى كه در [این سر]زمین مىباشند پیروى كنى تو را از راه خدا گمراه مىكنند آنان جز از گمان [خود] پیروى نمىكنند و جز به حدس و تخمین نمىپردازند
البته پیروى از هر اکثریت مایه گمراهى نیست، بلکه پیروى از اکثریتى که (إِنْ یَتَّبعُونَ إِلاَّ الظَّنَّ) باشد، یعنی پیروی از اکثریتی که دنبال ظن و شک در مقابل حقیقت آشکار، مایه گمراهى است.
در نوشتار مذکور فقط به چند نوع از عوامل ضلالت اشاره کردیم. اما وجه اشتراک همه این عوامل دوری از تفکر و تدبر است. لذا برای دور شدن از عوامل انحراف از صراط المستقیم، هیچ وقت نباید تعقل و تفکر را تعطیل نمود.