خلاصه مباحث مرتبط با احکام ذبح
از نظر قرآن بسیاری از اهل کتاب مشرک هستند. در نتیجه این که بسیاری از مذاهب گوشت حیوانی که مشرک ذبح کرده نمی خورند، ولی اگر اهل کتاب ذبح کرده باشد می خورند، (به دلیلی که در نوشتار پیش ذکر کردیم، یعنی چون اهل کتاب مشرک هستند) غیر منطقی است. صحیح این است که هر که ذبح کرده باشد، می توان آن را خورد. به جز گوشت حیوانی که به نام غیر از خدا ذبح شده باشد. (نه این که اسم خدا ذکر نشده باشد).
به این ترتیب:
1. گوشت حیوانی که مشرک برای بتهایش کشته باشد، حرام است، در مواقعی غیر از این گوشت حیوانی که مشرک ذبح کرده باشد حلال است.
2. گوشت حیوانی که یهودیان و یا مسحیان ذبح کرده باشد، حلال است. ولی اگر با ضربه کشته شده باشد حرام می باشد، الا اگر حیوان ضربه خورده قبل از مردنش ذبح شود. قانونا در کشورهای غربی فروش گوشت حیوان مرده ممنوع است. به همین سبب آنها ابتدا حیوان را زخمی کرده و یا شوک برقی می دهند، سپس بلافاصله آن را ذبح می کنند.
3. بسم الله گفتن قبل از ذبح حیوان واجب نیست، سنت است. یعنی گوشت حیوانی که در هنگام ذبح آن بر اثر فراموشی یا تعمدی بسم الله گفته نشده باشد، در خوردن آن اشکالی ندارد. گوشت حیوانی که به نام غیر خدا ذبح شده باشد، حرام است.
4. گوشت مرغهایی که در کارخانه ها به صف بریده می شود حلال است. برخی می گویند، چون انسان آن را ذبح نکرده و دستگاه ذبح می کند مشکل دارد. در صورتی که اینطور نیست. در اصل هیچ حیوانی راانسان با دست خود نمی کشد، بلکه با استفاده از آلت این کار را می کند. پس فرقی نباید داشته باشد که این آلت چاقوباشد یا دستگاهای کارخانه. برخی برای اینکه ذبح مرغها مطابق با اصول اسلامی باشد، بر سر دستگاه فردی را می گذارند، تا او سر هر مرغ قبل از ذبح بسم الله بگوید. اما چون در هر دقیقه صدها مرغ سر بریده می شود این کار عملا انجام نمی شود. اما چه لزومی به این کار است؟ اگر خیلی اسرار به گفتن بسم الله داشته باشند، می توان در هنگام به کار انداختن دستگاه یک بسم الله گفته و دستگاه را روشن کنند.
5. خوردن گوشت خوک حرام است. اما پوست آن را می توان دباغی کرده و از آن استفاده کرد. آیه در این باره از این قرار است:
قُل لاَّ أَجِدُ فِي مَا أُوْحِيَ إِلَيَّ مُحَرَّمًا عَلَى طَاعِمٍ يَطْعَمُهُ إِلاَّ أَن يَكُونَ مَيْتَةً أَوْ دَمًا مَّسْفُوحًا أَوْ لَحْمَ خِنزِيرٍ فَإِنَّهُ رِجْسٌ أَوْ فِسْقًا أُهِلَّ لِغَيْرِ اللّهِ بِهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ وَلاَ عَادٍ فَإِنَّ رَبَّكَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ
بگو در آنچه بر من وحي شده، هيچ حرامي بر كسي كه غذائي ميخورد نمييابم بجز اينكه مردار باشد يا خوني كه (از بدن حيوان) بيرون ريخته يا گوشت خوك كه اينها همه پليدند، يا حيواني كه در طريق گناه به هنگام سر بريدن، نام غير خدا (نام بتها) بر آنها برده شده است، اما كساني كه ناچار شوند بدون اينكه بخاطر لذت باشد و يا زياده از حد بخورند (گناهي بر آنها نيست) پروردگار تو آمرزنده مهربان است.
در آیه گفته شده "بر کسی که غذایی می خورد" یعنی، حرام در مورد خوردن است. نه در مورد پوست آن. احادیث متعددی از پیامبر وجود دارد که این نظر را تایید می کند.
میمونه همسر پیامبر، به یکی از جاریه های آزاد کرده، گوسفندی را به عنوان صدقه می دهد. روزی آن گوسفند می میرد. پیامبر(ص) در هنگام عبور از آن مکان شاهد این اتفاق شده و چنین می فرماید:
"پوست این حیوان مرده را آویزان کرده دباغی کنید و از آن استفاده کنید." آنگاه جاریه می گوید اما این حیوان مرده است. ایشان می فرمایند:
"فقط خوردن گوشت آن حرام است." (مسلم، حیض، 100)
همچنین پیامبر(ص) می فرمایند: "هر پوستی که دباغی شود تمیز است."
در نتیجه، در هنگام دادن یک حکم هم باید کل آیه و ارتباط را در نظر گرفت. وهمچنین معنای صحیح آیه و فرمایشات و نحوه عملکرد پیامبر(ص) درآن مورد را در نظر گرفت.