دين وفطرت
صابئان چه کسانی هستند  و عقایدی آنان چیست؟

صابئان چه کسانی هستند و عقایدی آنان چیست؟

سؤال: صابئان چه کسانی هستند  و عقایدی آنان چیست؟

جواب: "صابئین" از ریشه  "صبو" است که معنای "متمایل شدن و محبت داشتن" دارد. این کلمه، از زبان عبری و سریانی گرفته شده است. اما این که صابئین چه کسانی هستند اختلاف نظر وجود دارد.

1.              بنابر برخی نقل‌ها، این گروه قبل از یهودیان و مسیحیان وجود داشتند و یا پیروان دین حضرت ابراهیم بوده‌اند یا از تعلیمات او برای کامل کردن دین خود استفاده کرده‌اند. این گروه همچون گروه‌های دیگر، دچار انشعاب و چند دستگی شدند. گروهی از آنان ارتباط تنگاتنگی با تعلیمات حضرت ابراهیم(ع)، برقرار کرده که به «حنفاء» مشهور شدند و دسته‌ای دیگر به نام «حرانیون» بودند که در منطقه حران، در شمال غربی موصل زندگی می‌کردند. همان سرنوشتی که یهودیان و مسیحیان دچار آن شدند، گریبان‌گیر صابئیان نیز شد. آنان از توحید حقیقی و معارف الهی منحرف شده و متوجه ستارگان آسمانی شدند. هر چند که به عنوان توسل و میانجی‌گری به آنان روی آوردند نه به عنوان معبود.[1]

2.  برخی دیگر معتقدند که آنها از دین حضرت نوح(ع) پیروی می‌کردند [2]

صابئان معتقدند که ابتدا کتاب مقدس آسمانى بر حضرت آدم، و پس از او بر حضرت نوح، و بعد از او بر فرزندش سام، و سپس «رام»، و بعد از او بر ابراهیم خلیل، سپس بر موسى و بعد از او بر یحیى بن زکریا نازل شده است. کتاب‌هاى مقدسی که از نظر آنان اهمیت دارد عبارت است از:

1. «کیزاربا»: این کتاب را «سدره» یا «صحف» آدم نیز می‌نامند که درباره چگونگى خلقت و پیدایش موجودات بحث می‌کند.

2. «ادرافشادهى» یا «سدرادهى»: که درباره زندگى حضرت یحیى(ع) و دستورات و تعالیم او سخن می‌گوید. آنها معتقدند این کتاب به وسیله جبرئیل به حضرت یحیى وحى شده است.

3. «قلستا»: این کتاب درباره مراسم ازدواج و زناشویى سخن گفته است.

هم اکنون قریب پنج هزار نفر از پیروان این آئین در خوزستان در کنار رود کارون و در اهواز، خرمشهر، آبادان و شادگان به سر می‌برند. آئین خود را به حضرت یحیى بن زکریا که مسیحیان او را یحیای تعمید دهنده یا «یوحناى معمد» می‌خوانند، منسوب کرده‌اند [3]

آنچه که در باره صائبین در قرآن کریم آمده است:

إِنَّ الَّذِينَ آمَنُواْ وَالَّذِينَ هَادُواْ وَالنَّصَارَى وَالصَّابِئِينَ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ وَعَمِلَ صَالِحًا فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ وَلاَ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلاَ هُمْ يَحْزَنُونَ [4]

از مؤمنان و يهوديان و مسيحيان و صابئين، هر كس كه به خداوند و روز بازپسين ايمان آورده و نيكوكارى كرده باشد، پاداششان نزد خداوند [محفوظ] است و نه بيمى بر آنهاست و نه اندوهگين مى‏شوند

إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَالَّذِينَ هَادُوا وَالصَّابِئِينَ وَالنَّصَارَى وَالْمَجُوسَ وَالَّذِينَ أَشْرَكُوا إِنَّ اللَّهَ يَفْصِلُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ [5]

همانا خداوند در ميان مؤمنان و يهوديان و صابئين و مسيحيان و مجوس و مشركان در روز قيامت داورى خواهد كرد، بى‏گمان خداوند بر همه چيز گواه است‏

یعنی صابئین در قرآن کریم  در ردیف اهل کتاب ذکر شده است.

 

 

 

 

 


[1]  مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج 6،ص 174، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، تهران، 1360ش.

 

 

 

[2]  راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، تحقیق: داودی، صفوان عدنان، ص 475، دارالقلم‏، الدار الشامیة، دمشق، بیروت، چاپ اول، 1412ق.

 

 

 

[3]  مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 1، ص 289، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، 1374ش.

 

 

 

[4]  بقره 62؛

 

 

 

[5]  حج 17؛

 

 

 

ما را در فضای مجازی دنبال کنید