کلیات در باره آیات علمی قرآن كریم (1)
اگر به آیاتی که به اصطلاح بُعد اعجاز علمی دارند، به به دو نوع تقسیم كرد:
1. آیاتی اند كه بشر قبل از دسترسی به اكتشافات علمی عصر حاضر، از آنها شناخت و آگاهی نسبی داشته است؛
2. آیاتی كه انسان عصر نزول، از مفاهیم مطرح شده آن کاملا بی خبر بوده است.
قرآن كریم در بیان آیات علمی كلمات و تعبیراتی را به كار گرفته است كه با شناخت قدیمیان از همان موضوعات نیز سازگاری داشت. اگر قرآن در آن عصر به زبان علمی تخصصی مطرح می کرد، موجب اختلاف برداشت میان پیشینیان می شد و در دیگرهدف حقیقی قرآن كریم كه اصلاح و هدایت انسان است، دچار اختلال می شد.
برخی نمونه ها از آیات نوع اول:
* حركت منظم اجرام آسمانی:
قرآن كریم چنین می فرمید:
لَا الشَّمْسُ يَنبَغِي لَهَا أَن تُدْرِكَ الْقَمَرَ وَلَا اللَّيْلُ سَابِقُ النَّهَارِ وَكُلٌّ فِي فَلَكٍ يَسْبَحُونَ [1]
نه خورشيد را سزد كه به ماه رسد و نه شب بر روز پيشى جويد و هر كدام در سپهرى شناورند
آن موقع هم مردم حركت ستارگان را می دیدند که آنها بعضا به یكدیگر نزدیک شده بعضا دور می شدند. از این روی، تعبیر قرآنی که بالا آوردیم، برای خورشید و ماه، برای آنها تعجب آور نبود.اما با پیشرفت علم نجوم، ابعاد تازه در این مسئله باز شده است. چه آنگونه كه مشاهدات و مطالعات جدید علمی نشان دادند، قرآن نه فقط برای حركت این اجرام آسمانی تعبیرات دقیقی را به كار گرفته است، بلكه حتی با این تعبیرات، كلیدهای اصلی بحث‌های نجومی و نجوم را نیز در اختیار دانش نوین بشری قرار داده است.
طوری كه همه می‌دانیم، قرآن كریم در زمانی نازل گردید كه علم نجوم به حقایق مطرح شده در قرآن به این ارتباط، دسترسی پیدا نكرده بود، بلكه بررسی های علمای نجوم چندین قرن پس از نزول قرآن ادامه یافت تا سرانجام با اختراع آلات و ابزاری چون رصد خانه ها و تلسكوبها، بشر به یافته های جدیدی از دانش نجومی دست پیدا كرد و آنگاه به همان جایی رسید كه قرآن كریم قرنها قبل از آن مطرح كرده بود.
هنگامی كه گالیله در سال 1609م به اختراع تلسكوبی موفق گردید كه می‌توانست اجسام واقع شده در فاصله های دور را سی بار و سطح آنها را هزار بار به ساحه ی دید انسان نزدیكتر سازد، درست در این زمان بود كه دانش نجوم امكان علمی آن را یافت كه به پاره ای از حقایق مهم در این زمینه دست پیدا نماید و از جمله به این حقیقت كه خورشید بر مدار خاص خود شناور است. چه با رصد خورشید به وسیله ی این تلسكوب، وجود مناطق سیاهی در كره ی فوق الذكر به مشاهده رسید كه این مناطق از یك كناره ی قرص خورشید به كناره ی دیگر آن در حال انتقال و حركت بوده، سپس به مدت دو هفته كاملاً ناپدید می گردیدند و باز مجدداً ظاهر می‌شدند.
گالیله از طریق این مشاهدات، به این نتیجه دست یافت كه خورشید بر مدار خود حركت دورانی دارد. با رصد سیارات دیگر نیز ثابت شد كه زمین نیز دارای حركت دورانی است و آنگونه كه قبلاً پنداشته می‌شد ساكن و بی حركت نمی باشد. به همین ترتیب دیری نگذشت كه حركت دورانی هر یك از خورشید و ماه در مدارهای مخصوص آنها نیز ثابت گردید و بر مبنای این رهیافتها این حقیقت که هرگز متصور نیست تا خورشید بتواند مهتاب را دریافته و خود را به آن برساند، به اثبات رسید.پس چرا نباید به اعجاز علمی قرآن كریم باور كنیم، در حالی كه حدود 1039 سال قبل از آنکه گالیله و همكارانش به این نتایج نجومی دست پیدا كنند، قرآن كریم به صراحت بیان كرده بود.
