عمربن خطاب رضی الله عنه به یکی از کارگزاران خود نوشت
پیش از محاسبه ی سخت خدا،نفس خود را محاسبه کنید.هرکس قبل از محاسبه ی شدید در وقت استراحت نفس خود را محاسبه کند،به آرامش و عافیت میرسد و هرکس زندگی او را غافل کند و به غفلت مشغول گردد،دچار حسرت و ندامت میگردد.پس مسائلی را که به تو پند میدهند یادآور شو تا از آنچه که منع شده ای،دوری گزینی.
پنجاه و دو توصیه به خواهران و برادان مسلمان در قالب پرسش
ـ آیا هنگام بیدارشدنَت از خواب، خدا را یاد کرده و حمد و سپاس او را به جا آورده‌ای؟
ـ آیا امروز نماز صبح را در مسجد به جماعت اقامه کرده‌اید؟
۳ـ آیا امروز ذکر و اوراد صبحگاهی را خوانده‌اید؟
ـ آیا امروز را به طلب روزی حلال از خدا آغاز کرده و به دنبالش گشته‌اید؟
ـ آیا خدا را بر نعمت «اسلام» شکر و سپاس گفته‌اید؟
ـ آیا خدا را بر نعمت گوش و چشم و دل (سمع و بصر و فوأد) و دیگر نعمت‌ها سپاس کرده‌اید؟
ـ آیا اوقاتی را که امید پذیرفته‌شدن دعا در آن می‌رود غنیمت شمرده‌اید و در آن اوقات دست دعا به سوی خدا بلند کرده‌اید؟
ـ آیا امروز چیزی از قرآن خوانده و یاد گرفته، یا حفظ کرده‌اید و به آن عمل کرده‌اید؟
ـ آیا امروز چیزی از احادیث خوانده و یادگرفته، یا حفظ‌کرده و به آن عمل نموده‌اید؟
ـ آیا امروز چیزی از واجبات دین را یادگرفته، و در کلاس آموزش علم شرکت کرده‌اید؟
ـ آیا امروز گوش و چشمانت و باقی اعضای بدنت را از گناه حفظ کرده‌اید؟
ـ آیا امروز بر پیغمبر -صلّی الله علیه وسلّم- درود و صلوات فرستاده‌اید؟
ـ آیا امروز از بیماری عیادت کرده‌اید؟
ـ آیا امروز در تشییع جنازه‌ی کسی شرکت کرده‌اید؟
ـ آیا امروز امر به معروف و نهی از منکر کرده‌اید؟
ـ آیا کسی را به خاطر خدا نصیحت نموده‌اید؟
ـ آیا امروز مسلمانی را کمک و یاری رسانده‌اید؟
ـ آیا امروزسه بار از خداوند طلب بهشت کرده‌اید؟ چون هر کس از خدا بخواهد او را وارد بهشت کند، بهشت می‌گوید: «خدایا او را وارد بهشت کنید.»
ـ آیا امروز سه بار به خدا پناه برده‌اید تا تو را از آتش جهنّم حفظ کند؟ چون هر کس از دوزخ به خدا پناه ببرد، جهنّم می‌گوید : «خدایا او را از آتش من محفوظ بگردان.»
ـ آیا امروز همه‌ی نمازهایت را در مسجد با جماعت خوانده‌اید؟
ـ آیا امروز نمازهای سنّت راتبه را خوانده‌اید؟
ـ آیا امروز بر خواندن ذکر و اوراد بعد از نمازها و اذان مواظبت کرده‌اید؟
ـ آیا امروز در نمازهایت از خود خشوع نشان داده، و در مورد حرف‌هایی که زده‌ای، فکر کرده‌اید؟
ـ آیا امروز در خوردن و آشامیدن و معامله، و لباس پوشیدن تقوای خدا را رعایت کرده‌اید؟
ـ آیا امروز سکوت و تفکُّر و صحبت ذکر و نگاهت، عبرت‌آمیز بوده است؟
ـ آیا امروز کسی را به خاطر خدا دوست داشته، و از کسی تنفُّر به دل راه داده‌اید؟ چرا که پیامبر -صلّی الله علیه وسلّم- می‌فرمایند : «هر که کسی را به خاطر خدا دوست یا دشمن بدارد وارد بهشت می‌شود.»
ـ آیا امروز برای جلب محبّت و تألیف قلب به کسی هدیه‌ای داده‌اید؟
ـ آیا درباره‌ی دوری گزیدن از دوستان بد، و انتخاب دوستان خوب اندیشیده‌اید؟
ـ آیا بر این امر حریص بوده‌اید، که دوست جدیدی پیدا کنید که او را به خاطر خدا دوست داشته باشید؟
ـ آیا تلاش کرده‌اید که از خنده‌ی زیاد پرهیز کنید؟ (چون خنده‌ی زیاد باعث دلمردگی می‌شود.)
ـ آیا امروز از ترس خدا به گریه افتاده‌اید؟
ـ آیا امروز از گناهان خویش طلب آمرزش کرده‌اید؟
ـ آیا از خدا خواسته‌اید که دل شما را بر دین خویش ثابت و استوار بدارد؟
ـ آیا امروز خدا را از باب دعا خوانده‌اید و برای مردان و زنان مسلمان طلب آمرزش کرده‌اید؟
ـ آیا امروز به فقیران و نیازمندان مسلمان صدقه‌ای داده‌اید؟
ـ آیا امروز روبروی برادر مسلمانت لبخند زده‌اید؟
ـ آیا به عهد و پیمانت وفا کرده، و در وعده‌هایت صادق بوده‌اید؟
ـ آیا در همه‌ی اعمالت آشکار و پنهان اخلاص داشته‌اید؟
ـ آیا در حال ثروتمندی و فقیری، حالت میانه‌روی را برگزیده‌اید؟
ـ آیا با کسی که با شما قطع ارتباط کرده وصلت کرده‌اید ؟
ـ آیا در هنگام خشم و رضایت حالت اعتدال را رعایت کرده‌اید؟
ـ آیا کسی را که بر تو ستم ورزیده مورد عفو قرار داده، و به کسی که تو را محروم کرده چیزی داده‌اید؟
ـ آیا خشم خود را کنترل کرده و تلاش نموده اید که جز به خاطر رضای خداوند خشمگین نشوید؟
ـ آیا قلب خود را از بیماری‌های آن (چون: کینه، حسادت، تنفُّر و…) پاک کرده‌اید؟
ـ آیا زبان خود را از دروغ، غیبت، دو زبانی، جدال و بیهوده‌گویی پاک کرده‌اید؟
ـ آیا نفس خویش را به عادات پسندیده‌ای چون بردباری، صبر، زهد، پرهیزکاری، مهربانی، توکُّل و اخلاص، عادت داده‌اید؟
ـ آیا تا به حال به مصیبتی گرفتار شده و در آن هنگام «اِنَّا للهِ و إنَّا إِلَیْهِ رَاجِعُونَ» را بر زبان آورده‌اید؟
ـ آیا نفس خویش را به تکرار این دعا [اللَّهُمَّ إِنِّی أعُوذُ بِکَ مِنْ أَنْ اُشْرِکَ بِکَ وَ أنَا أعْلَمُ وَ أَسْتَغْفِرُکَ لِـمَـا لَا أَعْلَمُ] عادت داده‌اید؟ هرکس این دعا را بر زبان آورد خداوند شرک ظاهر و خفی را از وی دور می‌گرداند.
ترجمه : «خدایا من به تو پناه می‌برم از این که آگاهانه به تو شرک بورزم، و از آنچه ناآگاهانه واقع می‌شود از تو طلب مغفرت دارم.»
ـ آیا امروز در همه‌ی کارهایت اخلاص داشته‌اید؟
ـ آیا بر سنّت و روش گفتاری و کرداری پیامبر -صلّی الله علیه وسلّم- محافظت ورزیده‌اید؟
ـ آیا مرگ و قبر و روز آخرت و شداید آن را به یاد آورده‌اید؟
ـ آیا امروزت را با توبه‌ی نصوحی (توبه‌ی مخلصانه و بی‌ریا) و طلب آمرزش و فروتنی، به آخر رسانده‌اید؟
ارسال شده توسط دلدار از تربت جام
