قرآن کریم تنها منبع نقلی شریعت است

سؤال: برای رسیدن به کمال می شود تنها به قرآن اکتفا کرد؟

جواب: قرآن کتاب هدایت است که برای رساندن به کمال نیازی به کمک دیگران ندارد.

یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ لاَ تَسْأَلُواْ عَنْ أَشْیَاء إِن تُبْدَ لَکُمْ تَسُؤْکُمْ وَإِن تَسْأَلُواْ عَنْهَا حِینَ یُنَزَّلُ الْقُرْآنُ تُبْدَ لَکُمْ عَفَا اللّهُ عَنْهَا وَاللّهُ غَفُورٌ حَلِیمٌ [۱]

اى کسانى که ایمان آورده ‏اید از چیزهایى که اگر براى شما آشکار گردد شما را اندوهناک مى‏ کند مپرسید و اگر هنگامى که قرآن نازل مى‏ شود در باره آنها سؤال کنید براى شما روشن مى‏ شود خدا از آن [پرسشهاى بیجا] گذشت و خداوند آمرزنده بردبار است.

مشکل مسلمانان امروزه این است که فکر می کنند تنها اکتفا کردن به قرآن کافی نیست. و قرآن را یکی از منابع شریعت می دانند. در حالی که قرآن کریم تنها منبع نقلی شریعت است که سنت نبوی تابع ، نه مکمل  آن است. از طرف دیگر هر کس این توانایی را ندارد که مستقیم از قرآن استنباط کند، لذا وظیفه علماء این است که همه امور دینی (عقائد، اخلاق، احکام ) را  از قرآن کریم استنباط کنند. آنان  برای تبیین آیه قرآن اولا باید به آیات مرتبط و بعدا به احادیث رجوع کنند. و ملاک صحیح  یا ناصحیح بودن احادیث باید سازگاری یا عدم آن با قرآن باشد. اما وظیفه مسلمانان چیست؟ آنها باید به فتوای که با قرآن سازگاری دارد، عمل کنند. برای تشخیص این که کدام یکی از فتاوی سازگاری دارد، باید استدلال علما را دید. آیا طبق قرآن (با آوردن آیات قرآنی) عمل کرده یا (متأسفانه اکثرا همین طور است) استنباط تقلیدی از مراجع پیشین و صرفا احادیث  بود.

ما قیمت روایات نقل شده را نادیده نمی گیریم، و از خیلی از احادیث بهره می بریم، اما همان طوری که گفتیم، احادیث را منبع مستقل شریعت نمی دانیم. از  احادیث با حکمت آشنا می شویم که چه طور از منبع  غنی – قرآن کریم استخراج معدن کنیم.

از  یادمان نرود که هر مسلمانی مخاطب قرآن می باشد!

عبد العزیز باییندر