ازدواج پیامبر (ص) با دختر عمه اش– (قسمت اول)

قبل از ورود به این موضوعی که مورد حمله مخالفان قرارگرفت با شوهر اولی حضرت زینب آشنا شویم.در دوران جاهلیت زید در  حمله به خانه اش  اسیر گرفته می شود و سپس در بازار عکاظ مکه به عنوان اسیر فروخته می شود. حضرت خدیجه او را می خرد و به پیامبر هدیه می کند.  پدرش با شنیدن این خبر عازم مکه می شود تا با پرداخت فدیه پسرش را برگرداند.

. او محل سکونت حضرت پیامبر جویا می شود (همان روزها آن حضرت هنوز مبعوث نشده بود) و اورا  پیدا می کند . به او می گوید: “ای پسر مطلب!  ای خواهرزاده قومش! شما همجوار خانه خدا هستید. شما نیازمندان را حمایه می کنید و اسیران را سیر می کنید. ما بخاطر پسرمان که نزد توست آماده ایم. در حقمان لطف فرما و پسرمان را در مقابل فدیه ای که آورده ایم به ما  برگردان” پیامبر درباره پسر آن مرد جویا می شود و همین که متوجه می شود زید پسر اوست او را در اختیار پدرش قرار  داده می فرماید: “اگر او شما را بخواهد فدیه مال شماست ولی اگر  بخواهد نزد من بماند قسم به خدا من از کسی که اراده کند با من بماند هرگز خواهان فدیه نخواهم بود “

 زید ابن حارثه را صدا می کنند. پیامبر با نشان دادن پدرش می فرماید: “این مرد را می شناسی؟” زید  جواب می دهد: ” بلی این پدرم و این عمویم است” . پیامبر خدا فرمود : ”  ومن هم کسی هستم که می شناسی. دوستی و رفتارم را  نسبت به خودت هم دیدی . هر کی را می خواهی انتخاب  کن”. زید جواب می دهد: “من نمی توانم کسی را غیر از تو انتخاب کنم. تو هم پدر من هستی هم عموی من” پدر و عموی زید با شنیدن این جواب با تعجب می گویند: “حیف بر تو ای زید بردگی را برتر از آزادی و قوم و خیش قرار دادی؟!”. زید در جواب آنان گفت: “من در این شخص چنین خوبیها را  دیدم که در کسی دیگر ندیده بودم از این رو نمی توانم  کسی را برتر از او قرار دهم”

 پیامبر پس از شنیدن این جواب  زید را در جای بنام هجر بلند کرد وفرمود: “ای مردم ! خودتان شاهد باشید زید پسر من است. او وارث من خواهد بود.” پس از این ماجرا پدر و عموی زید شاد و مسرور به نزد قوم خود بر  گشتند.

حضرت عائشه نقل مي كند: “روزی زید ابن حارثه در مدینه به زیارت ما آمد. پیامبر خدا در اطاق من بود. همین که در را زد از جایش بلند شد و در را باز کرد و او را بغل گرفته بوسه زد” روز دیگر در باره او فرمود: “همانا زید شایسته فرمانروایی است. او از جمله کسانی است که بیش از همه دوستش دارم.” ابن عمر می گوید: “در روزهای خلافت پدرم به عثامه (پسر زید) بیش از من حقوق داده شد و من علت این را پرسیدم. در جوابم گفتند: “پیامبر خدا او را بیش از تو و پدرش را بیش از پدرت دوست می داشت”

از این روایت معلوم می شود که پیامبر زید را زیاد دوست می داشت و این دوست داشتن فراتر از دوست داشتن پدر و مادر و دوستی وطن بود. در قران کریم غیر از اسم زید اسم هیچ کدام از صحابه ذکر نشده است. بلی زید چنین شخصیت والایی بود.

زینب بنت جهش دختر امیمه عمه رسول خدا بوده است. او زنی با روحیه بسیار ظریفی بود. همین که به  شوهری رسید پیامبر او را برای پسر خانده خود زید خواستگاری کرد . اول  خانواده زینب تردد می کنند. در این موقع آیه 36 سوره احزاب نازل می شود. و پس ازاین هم خانواده زینب  هم خود او این پیشنهاد را  قبول می کنند. ولی آنها می خواستند دختر خودشان را به پیامبر دهند. وقتی که پیامبر دختر عمه اش را برای کسی دیگر خواستگاری می کرد آنها  حق داشتند کمی تردد کنند. ولی پس از نزول  این آیه و خواستگاری پیامبر زینب را به حضرت زید دادند. چون حضرت زید برده آزاد شده بود زینب نمی خواست با او زندگی کند و نمی توانست او را به عنوان شوهر قبول کند. از این رو زندگی خانوادگیشان سخت تر شد .  حضرت زید برای طلاق نزد پیامبر آمد. چون رسول خدا از همان اول این را حدس زده بود و می دانست زید بالاجبار خواستار طلاق است به او ” خانمت را نزد خود  نگه دار” توصیه کرد. ولی طول نکشید زید خانمش را طلاق می دهد.  پس از مدتی  رسول خد به دستور خداوند متعال با زینب ازدواج می کرد. ازدواج پیامبر خدا با زینب موجب نکوهش از طرف دشمنان شد.

خداوند متعال در قرآن کریم در مورد این ازدواج می فرماید:

وَإِذْ تَقُولُ لِلَّذِي أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِ وَأَنْعَمْتَ عَلَيْهِ أَمْسِكْ عَلَيْكَ زَوْجَكَ وَاتَّقِ اللَّهَ وَتُخْفِي فِي نَفْسِكَ مَا اللَّهُ مُبْدِيهِ وَتَخْشَى النَّاسَ وَاللَّهُ أَحَقُّ أَنْ تَخْشَاهُ فَلَمَّا قَضَى زَيْدٌ مِنْهَا وَطَرًا زَوَّجْنَاكَهَا لِكَيْ لَا يَكُونَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ حَرَجٌ فِي أَزْوَاجِ أَدْعِيَائِهِمْ إِذَا قَضَوْا مِنْهُنَّ وَطَرًا وَكَانَ أَمْرُ اللَّهِ مَفْعُولًا

“و آنگاه كه به كسى كه خدا بر او نعمت ارزانى داشته بود و تو [نيز] به او نعمت داده بودى مى گفتى همسرت را پيش خود نگاه دار و از خدا پروا بدار و آنچه را كه خدا آشكاركننده آن بود در دل خود نهان میکردى و از مردم مى‏ ترسيدى با آنكه خدا سزاوارتر بود كه از او بترسى پس چون زيد از آن [زن] كام برگرفت [و او را ترك گفت] وى را به نكاح تو درآورديم تا [در آينده] در مورد ازدواج مؤمنان با زنان پسرخواندگانشان چون آنان را طلاق گفتند گناهى نباشد و فرمان خدا صورت اجرا پذيرد”