در پاسخ به این پرسش که آیا بدون عمل یعنی تنها با داشتن ایمان انسان می تواند به هدف اصلی خود برسد یا نه، میتوان گفت، کلمه “لا اله الاالله” یعنی هیچ خدایی نیست جز الله بسیار مهم است. و چنانچه قبلا در این باره نوشته بودیم “اله” موجودی هست که به او عبادت می شود و وجودی شگفت زده از بزرگواری وی با حواس قابل درک نیست. اما وظیفه ما تنها با گفتن این کلمه تمام نمی شود زیرا باید این کلمه را در زندگی خودمان نشان دهیم.
وقتی در قران کریم به داستان شیطان و آدم نگاه می کنیم می بینیدم که هنگامی که خداوند به همه فرشتگان و ابلیس ( او نیز در میان آنها بود) فرمان داد: بر آدم سجده کنید، همه فرشتگان اطاعت کردند غیر از ابلیس که از این فرمان سرپیچی کرده و سجده ننمود. استدلالش هم این بود که من از آتش آفریده شده ام و او از خاک. چگونه موجود برتر بر موجود پست تر سجده کند؟
در این جریان نکته مهم این است:
مگر ابلیس به موجودیت خدا ایمان نداشت ویا “لا اله الا الله” نمی گفت و یا به خدا باور نکرد؟ البته ایمان داشت ، اما از کافران شد و به جهنم خواهد رفت. “قَالَ اخْرُجْ مِنْهَا مَذْءُومًا مَدْحُورًا لَمَنْ تَبِعَکَ مِنْهُمْ لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنْکُمْ أَجْمَعِینَ” (الأعراف-۱۸)
یعنی: خارج شو از آن مقام بصورت نکوهیده و رانده شده، قطعاً هر که از آنان از تو پیروی کند، جهنم را از شما (تو و پیروانت) پر خواهم کرد”
افزون بر این در سوره نمل خدای متعال در این مورد می فرماید: “جَحَدُوا بِهَا وَاسْتَیْقَنَتْهَا أَنفُسُهُمْ ظُلْمًا وَعُلُوًّا” (نمل، 14)
“(فرعونیان از روی ستم و برتریجویی) به آیات خدا کفر ورزیدند در حالی که در دل به آنها یقین داشتند”.
بنابر این ایمان در صورتی که با عمل باشد مفید است. ایمان و عمل مثل دو بال پرنده ای است که بدون دو بال نمی تواند پرواز کند. همچنین انسان نمی تواند بدون ایمان و عمل به هدف اصلی خود برسد. خلاصه، گفتن “لا اله الا الله” کافی نیست.