آیا اجنه صاحب اختیار هستند؟
جنیان هم مثل انسان صاحب اختیار هستند.
آیاتی که بر اختیار اجنه دلالت می‌کنند
• قُلْ أُوحِيَ إِلَيَّ أَنَّهُ اسْتَمَعَ نَفَرٌ مِّنَ الْجِنِّ فَقَالُوا إِنَّا سَمِعْنَا قُرْآنًا عَجَبًا
بگو به من وحى شده است كه تنى چند از جنيان گوش فرا داشتند و گفتند راستى ما قرآنى شگفتآور شنيديم
• يَهْدِي إِلَى الرُّشْدِ فَآمَنَّا بِهِ وَلَن نُّشْرِكَ بِرَبِّنَا أَحَدًا
[كه] به راه راست هدايت میكند پس به آن ايمان آورديم و هرگز كسى را شريك پروردگارمان قرار نخواهيم داد
• وَأَنَّا مِنَّا الصَّالِحُونَ وَمِنَّا دُونَ ذَلِكَ كُنَّا طَرَائِقَ قِدَدًا
و از ميان ما برخى درستكارند و برخى غير آن و ما فرقههايى گوناگونيم
• وَأَنَّا مِنَّا الْمُسْلِمُونَ وَمِنَّا الْقَاسِطُونَ فَمَنْ أَسْلَمَ فَأُوْلَئِكَ تَحَرَّوْا رَشَدًا
و از ميان ما برخى فرمانبردار و برخى از ما منحرفند پس كسانى كه به فرمانند آنان در جستجوى راه درستند
• وَأَمَّا الْقَاسِطُونَ فَكَانُوا لِجَهَنَّمَ حَطَبًا* وَأَلَّوِ اسْتَقَامُوا عَلَى الطَّرِيقَةِ لَأَسْقَيْنَاهُم مَّاء غَدَقًا
ولى منحرفان هيزم جهنم خواهند بود * و اگر [مردم] در راه درست پايدارى ورزند قطعا آب گوارايى بديشان نوشانيم
• وَلَوْ شِئْنَا لَآتَيْنَا كُلَّ نَفْسٍ هُدَاهَا وَلَكِنْ حَقَّ الْقَوْلُ مِنِّي لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنَ الْجِنَّةِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِينَ
و امّا ظالمان آتشگیره و هیزم دوزخ‌اند! و اینکه اگر آنها [جنّ و انس] در راه (ایمان) استقامت ورزند، با آب فراوان سیرابشان مىکنیم
• یا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ إِنِ اسْتَطَعْتُمْ أَنْ تَنْفُذُوا مِنْ أَقْطارِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ فَانْفُذُوا لا تَنْفُذُونَ إِلاَّ َّ بِسُلْطانٍ»،
اى گروه جنّ و انس اگر توانایى دارید اینکه از اطراف آسمانها و زمین فرار کنید پس فرار کنید نمىتوانید فرار کنید مگر از روى مدرک و دلیل و حجت
وَ لَقَدْ ذَرَأْنا لِجَهَنَّمَ کَثِیراً مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لا یَفْقَهُونَ بِها وَ لَهُمْ أَعْیُنٌ لا یُبْصِرُونَ بِها وَ لَهُمْ آذانٌ لا یَسْمَعُونَ بِها أُولئِکَ کَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُولئِکَ هُمُ الْغافِلُونَ»
و همانا بسیارى از جنّ و انس را براى دوزخ آفریدیم، (که سرانجامشان به آن‌‌جا مىکشد، چرا که) آنان دل‌‌هایى دارند که با آن حقّ را درک نمىکنند و چشمانى دارند که با آن نمىبینند و گوش‌‌هایى دارند که با آن نمىشنوند، آنان همچون چهارپایان، بلکه گمراهترند، آنان همان غافلان‌اند
در این آیات نکاتی وجود دارد که به نحوی دلالت بر اختیار جنیان می‌کند.
اینکه جمعی از جنیان گفتند ما ایمان آوردیم و هرگز کسى را شریک پروردگارمان قرار نمىدهیم؛ و اینکه از میان آنان برخی صالح و افرادى غیر صالح و گروهى مسلمان و گروهى ظالم هستند؛ و خداوند در پاسخشان می‌فرماید: ظالمان آتشگیره و هیزم دوزخ‌اند! و اگر جنّ و انس در راه ایمان استقامت ورزند، با آب فراوان سیرابشان مىکنیم! نیز می‌فرماید: سخن و وعدهام حق است که دوزخ را (از افراد بىایمان و گنه‌کار) از جنّ و انس همگى پر کنم، تمام این امور دلالت بر اختیار جنیان می‌کند؛ بنابر این جنّ هم مثل انسان، تکلیف و اختیار، کیفر و پاداش دارد.
