با نگاهی به فتاوای علمای مذاهب چهارگانه، حکم کسی که نماز نمی خواند اعدام است. آیا در کتاب خدا اینچنین حکم وجود دارد؟
جواب:
آیا ممکن است که در کتاب خدا اینچنین حکم وجود داشته باشد؟ آیا نماز را برای کی می خوانیم؟ البته برای رضایت و خوشنودی خدای متعال می خوانیم. اين موضوع که چرا و برای چه نماز بخوانيم البته به خاطر نيازمندی خود ما است و خداوند عالم به نماز و عبادات ما محتاج نیست و نياز ندارد، لیکن ما به نماز خواندن و عبادت خداوند برای رسيدن به کمال نيازمند هستيم و هدف اصلی آفرینش انسان نیز رسیدن به کمال است.
به عبارت دیگر، نماز و عبادات ما یک نوع تشکر از خداوند است که هر انسان عاقل باید این کار را با فهم خود انجام دهد. اولا باید راه حل این مشکل را پیدا کنیم که چگونه دیگران را به نماز علاقه‌مند کنیم و آنان را چطور به راه حق دعوت نماییم. آیا این با ترساندن می شود؟ در ابتدای نماز نیت می کنیم و نیت برای خدا می باشد. اگر برای رضایت کسی دیگر نماز خوانده باشیم شرک حساب می شود واگر عبادتی بدون قصد قربت و تقرب به خدا باشد، باطل است. بی شک آنهایی که عبادات را اجبارا می کنند بقصد ترس اعدام است نه قصد قربت و رضایت خدای متعال.
بنابراین، مجبور کردن کسی به نماز خواندن و ترساندن او با مجازات اعدام درست نیست و حتی بی ادبی است. در آیه 132 سوره طه می فرماید: وَأْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلَاةِ وَاصْطَبِرْ عَلَيْهَا یعنی “و كسان خود را به نماز فرمان ده و خود بر آن شكيبا باش” در این آیه نمی گوید کسی را به نماز خواندن مجبور کن. ما نباید از کسی را مجبور به خوان نماز نماییم بلکه خودمان نمونه باشیم تا آنان از ما عبرت بگیرند. اگر این گونه باشد او نیز علاقه مند خواهند شد. منطق نماز، منطق ادب است هر كس از اين ادب لذت ببرد عالی است و هر کس بطور اجباری و از ترس اعدام و مجازات دیگر نماز بخواند هیچ ارزشی نزد خداوند بدست نمی آورد.
نکته دیگری که بطور کلی درخصوص دین و دینداری و در کنار آن انجام فرائض دینی باید مدنظر قرار داد این است که طبق آیات متعدد قرآن از جمله آیه لا اکراه فی الدین، باور قلبی به دین و انجام فرائض و واجبات دینی به زور نمی تواند ایجاد شود یا در مقابل از بین برود. در واقع در مقابل آنچه با اجبار به انجام احکام و فرائض دینی صورت می پذیرد تظاهر در دین و دینداری است که این با روح جمله دین اسلام در تضاد است.
