ارتباط بین ماه مبارک رمضان و قرآن کریم
ماه رمضان ماه قرآن کریم است، چرا که کتاب مقدس ما در این ماه نازل شده است. خداوند متعال چنین می فرمایند:
شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِیَ أُنزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِّلنَّاسِ وَبَیِّنَاتٍ مِّنَ الْهُدَى وَالْفُرْقَانِ فَمَن شَهِدَ مِنکُمُ الشَّهْرَ فَلْیَصُمْهُ وَمَن کَانَ مَرِیضًا أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِّنْ أَیَّامٍ أُخَرَ یُرِیدُ اللّهُ بِکُمُ الْیُسْرَ وَلاَ یُرِیدُ بِکُمُ الْعُسْرَ وَلِتُکْمِلُواْ الْعِدَّةَ وَلِتُکَبِّرُواْ اللّهَ عَلَى مَا هَدَاکُمْ وَلَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ[۱]
ماه رمضان [همان ماه] است که در آن قرآن فرو فرستاده شده است [کتابى ] که مردم را راهبر و [متضمن] دلایل آشکار هدایت و [میزان] تشخیص حق از باطل است پس هر کس از شما این ماه را درک کند باید آن را روزه بدارد و کسى که بیمار یا در سفر است [باید به شماره آن] تعدادى از روزهاى دیگر [را روزه بدارد] خدا براى شما آسانى مىخواهد و براى شما دشوارى نمىخواهد تا شماره [مقرر] را تکمیل کنید و خدا را به پاس آنکه رهنمونیتان کرده است به بزرگى بستایید و باشد که شکرگزارى کنید
بر اساس فرمایشات قرآن کریم شب قدر که از هزار ماه پر خیر و برکت تر است در این ماه می باشد:
إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ * وَمَا أَدْرَاکَ مَا لَیْلَةُ الْقَدْرِ* لَیْلَةُ الْقَدْرِ خَیْرٌ مِّنْ أَلْفِ شَهْرٍ[۲]
ما [قرآن را] در شب قدر نازل کردیم* و از شب قدر چه آگاهت کرد*
شب قدر از هزار ماه ارجمندتر است
چون قرآن در شب قدر نازل شده برکت و ارزش این شب از هزار ماه بیشتر است، خود این امر نشانگر است که قرآن کریم در نزد خداوند ارزش والای دارد. پس باید با فهم و ادراک آیات قرآن را بخوانیم که تا بتوانیم از فواید بی پایان آن استفاده کنیم. و ماه رمضان بهترین فرصت برای نزدیکتر شدن به قرآن کریم است. خداوند متعال چنین می فرماید:
أَفَلَا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلَى قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا [۳]
آیا به آیات قرآن نمىاندیشند یا [مگر] بر دلهایشان قفلهایى نهاده شده است
فَإِنَّمَا یَسَّرْنَاهُ بِلِسَانِکَ لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُونَ [۴]
در حقیقت [قرآن] را بر زبان تو آسان گردانیدیم امید که پند پذیرند
وَلَقَدْ یَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّکْرِ فَهَلْ مِن مُّدَّکِرٍ [۵]
و قطعا قرآن را براى پندآموزى آسان کردهایم پس آیا پندگیرندهاى هست
خداوند متعال راجع به نحوه خواندن قرآن چنین می فرماید:
یَا أَیُّهَا الْمُزَّمِّلُ* قُمِ اللَّیْلَ إِلَّا قَلِیلًا* نِصْفَهُ أَوِ انقُصْ مِنْهُ قَلِیلًا* أَوْ زِدْ عَلَیْهِ وَرَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِیلًا* إِنَّا سَنُلْقِی عَلَیْکَ قَوْلًا ثَقِیلًا* إِنَّ نَاشِئَةَ اللَّیْلِ هِیَ أَشَدُّ وَطْءًا وَأَقْوَمُ قِیلًا* إِنَّ لَکَ فِی اَلنَّهَارِ سَبْحًا طَوِیلًا* وَاذْکُرِ اسْمَ رَبِّکَ وَتَبَتَّلْ إِلَیْهِ تَبْتِیلًا* رَبُّ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ فَاتَّخِذْهُ وَکِیلًا [۶]
اى جامه به خویشتن فرو پیچیده * به پا خیز شب را مگر اندکى* نیمى از شب یا اندکى از آن را بکاه* یا بر آن [نصف] بیفزاى و قرآن را شمرده شمرده بخوان* در حقیقت ما به زودى بر تو گفتارى گرانبار القا مىکنیم* قطعا برخاستن شب رنجش بیشتر و گفتار [در آن هنگام] راستینتر است*[و] تو را در روز آمد و شدى دراز است* و نام پروردگار خود را یاد کن و تنها به او بپرداز*[اوست] پروردگار خاور و باختر خدایى جز او نیست پس او را کارساز خویش اختیار کن
همان طور که در این آیات به صورت آشکار بیان شد، هنگام خواندن قرآن کریم باید فهم و درک آن و الگو قرار دادن آن در زندگی باشد. با این کار از فایده های بی پایان قرآن هم در زندگی شخصی، و هم با رفتار شایسته ای که از قرآن آموخته ایم، الگوی خوبی برای جامعه خواهیم شد.
[۱] سوره بقره، ۲/۱۸۵
[۲] سوره قدر؛ ۱-۳؛
[۳] سوره محمد، ۴۷/۲۴
[۴] سوره دخان، ۴۴/۵۸
[۵] سوره قمر، ۵۴/۱۷
[۶] سوره مزمل ؛ ۱-۹