سوال:
استادان محترم دو سوال داشتم. لطفا راهنمایی کنید .
دلیلتان در مورد اینکه فقط قران را منبع دینی می دانید چیست اگر اینچنین است پس سنت تشریعی چیست؟ آیا آیات 4 و 5 سوره نجم دلیلی بر وجود سنت تشرعی نیست؟
پاسخ:
حضورتان عرض شود که ما قرآن کریم را تنها شارع (منبع) در دین می دانیم و به نظر ما سنت تابع آن است و نمی تواند تشریعی باشد. لذا آن تقسیم بندی ها که برخی علما کردند را صحیح نمی دانیم.
یگانه منبع دین اسلام – قرآن کریم می باشد. خداوند متعال برای هدایت بشر کتبی را به انبیای الهی فرستاده است (که همین کتب منبع شریعت است). در قرآن خداوند چنین می فرماید:
وَوَهَبْنَا لَهُ إِسْحَاقَ وَیَعْقُوبَ کُلاًّ هَدَیْنَا وَنُوحًا هَدَیْنَا مِن قَبْلُ وَمِن ذُرِّیَّتِهِ دَاوُودَ وَسُلَیْمَانَ وَأَیُّوبَ وَیُوسُفَ وَمُوسَى وَهَارُونَ وَکَذَلِکَ نَجْزِی الْمُحْسِنِینَ* وَزَکَرِیَّا وَیَحْیَى وَعِیسَى وَإِلْیَاسَ کُلٌّ مِّنَ الصَّالِحِینَ* وَإِسْمَاعِیلَ وَالْیَسَعَ وَیُونُسَ وَلُوطًا وَکُلاًّ فضَّلْنَا عَلَى الْعَالَمِینَ* وَمِنْ آبَائِهِمْ وَذُرِّیَّاتِهِمْ وَإِخْوَانِهِمْ وَاجْتَبَیْنَاهُمْ وَهَدَیْنَاهُمْ إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِیمٍ* ذَلِکَ هُدَى اللّهِ یَهْدِی بِهِ مَن یَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَلَوْ أَشْرَکُواْ لَحَبِطَ عَنْهُم مَّا کَانُواْ یَعْمَلُونَ* أُوْلَئِکَ الَّذِینَ آتَیْنَاهُمُ الْکِتَابَ وَالْحُکْمَ وَالنُّبُوَّهَ فَإِن یَکْفُرْ بِهَا هَؤُلاء فَقَدْ وَکَّلْنَا بِهَا قَوْمًا لَّیْسُواْ بِهَا بِکَافِرِینَ
و به او اسحاق و یعقوب را بخشیدیم و همه را هدایت کردیم، و نیز پیش از آن نوح را راه نمودیم و داوود و سلیمان و ایوب و یوسف و موسى و هارون را که از زاد و رود او بودند، و بدینسان نیکوکاران را جزا مىدهیم : و نیز زکریا و یحیى و عیسى و الیاس را، که همگى از شایستگان بودند و نیز اسماعیل و الیسع و یونس و لوط را و همگیشان را بر جهانیان برترى دادیم برخى از پدرانشان و فرزندانشان و برادرانشان را، و آنان را برگزیدیم و به راهى راست هدایت کردیم این هدایت الهى است که هرکس از بندگانش را که بخواهد به آن راه مىنماید، و اگر شرک ورزیده بودند، اعمالشان تباه شده بود این هدایت الهى است که هرکس از بندگانش را که بخواهد به آن راه مىنماید، و اگر شرک ورزیده بودند، اعمالشان تباه شده بود. (سوره انعام ۶/۸۴-۸۹
هنگامی که انبیا مردم را به دین دعوت می کردند، آن چه که از نظر خودشان درست بود را به مردم نمی آموختند، بلکه به طریق اولی مردم را به کتاب خداوند که به آنها نازل شده بود دعوت می کردند. پیامبراسلام حضرت محمد(ص) نیز مردم را به اطاعت از قرآن فراخواند.
منابع دیگر، تنها زمانی که با قرآن منافات نداشته و با آن هم سو باشد ارزش دارند. قرآن کریم تنها منبع استخراج احکام می باشد.
اما آن چه که در آیات ۴ و ۵ سوره نجم آمده این را می گوییم:
وَمَا یَنطِقُ عَنِ الْهَوَى. إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْیٌ یُوحَى
” “و از سر هوس سخن نمى گوید، این سخن بجز وحیى که وحى مى شود نیست”
در باره نزول وحی است. به عبارت دیگر پیامبر به عنوان رسول انجا مطرح است و این هیچ ربطی به سنت او ندارد. چون در ادامه آن آیه ذیل آمده است:
عَلَّمَهُ شَدِیدُ الْقُوَى
آن را [فرشته] شدیدالقوى به او فرا آموخت
مگر می توانیم ادعا کنیم که سنت را جبرایل می آموخت؟!
موفق باشید
