اگر کسی بگوید که وی وحی میشود دروغ میگوید؟

سلام.

سوالی برایم پیش آمده که چرا میگویید که دیگر به کسی وحی نمیشود و اگر کسی بگوید که وی وحی میشود دروغ میگوید

چون طبق آیه زیر به نبی وحی میشود:

إِنَّا أَوْحَیْنَا إِلَیْکَ کَمَا أَوْحَیْنَا إِلَىٰ نُوحٍ وَالنَّبِیِّینَ مِنْ بَعْدِهِ. وَأَوْحَیْنَا إِلَىٰ إِبْرَاهِیمَ وَإِسْمَاعِیلَ وَإِسْحَاقَ وَیَعْقُوبَ وَالْأَسْبَاطِ وَعِیسَىٰ وَأَیُّوبَ وَیُونُسَ وَهَارُونَ وَسُلَیْمَانَ . وَآتَیْنَا دَاوُودَ زَبُورًا ( النساء – ۱۶۳)

“ما به تو وحی فرستادیم؛ همان گونه که به نوح و پیامبران بعد از او وحی فرستادیم. و (نیز) به ابراهیم و اسماعیل و اسحاق و یعقوب و اسباط [= بنی اسرائیل‌] و عیسی و ایّوب و یونس و هارون و سلیمان وحی نمودیم. و به داوود زبور دادیم”

در آیه زیر به رسول هم وحی میشود:

وَمَا أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِکَ مِنْ رَسُولٍ إِلَّا نُوحِی إِلَیْهِ أَنَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا أَنَا فَاعْبُدُونِ (الأنبیاء – ۲۵)

“ما پیش از تو هیچ پیامبری را نفرستادیم مگر اینکه به او وحی کردیم که: «معبودی جز من نیست؛ پس تنها مرا پرستش کنید.”

به مادر موسی وحی شده:

وَأَوْحَیْنَا إِلَىٰ أُمِّ مُوسَىٰ أَنْ أَرْضِعِیهِ . فَإِذَا خِفْتِ عَلَیْهِ فَأَلْقِیهِ فِی الْیَمِّ وَلَا تَخَافِی وَلَا تَحْزَنِی . إِنَّا رَادُّوهُ إِلَیْکِ وَجَاعِلُوهُ مِنَ الْمُرْسَلِینَ (القصص – ۷)

“ما به مادر موسی الهام کردیم که: “او را شیر ده؛ و هنگامی که بر او ترسیدی، وی را در دریا(ی نیل) بیفکن؛ و نترس و غمگین مباش، که ما او را به تو بازمی‌گردانیم، و او را از رسولان قرار می‌دهیم!”

ممنون میشم توضیح بدید.

جواب:

با عرض سلام و سپاس از توجه شما

ما وقتی که گفتیم هر کس  بعد از این ادعا کند که برایش “وحی” نازل شده به کتاب الهی دروغ نسبت داده محسوب می شود منظورمان “وحی رسالی” بود، نه هر وحی. هنگامی که سخن از وحی می رود باید دانست که ربط پیامبران با خدای متعال در صورتهای گوناگون بوده است. بعضا امر الاهی به دل آنها نازل می شد و خدا بدون واسطه با آنان صحبت می کرد.

و گاهی وحی  به وسیله ملائکه انجام می گیرد. کتب الاهی به این طریق با واسطه جبرئیل نازل شده است. قران کریم در این مورد می فرماید: “نَزَلَ بِهِ الرُّوحُ الْامینُ عَلی قَلْبِکَ” روح الامین (جبرئیل) آن (قرآن) را بر قلب تو نازل کرد”. و آیه دیگر وحی رسالی را اینطور توضح می نماید:

 وَمَا كَانَ لِبَشَرٍ أَنْ يُكَلِّمَهُ اللَّهُ إِلَّا وَحْيًا أَوْ مِنْ وَرَاءِ حِجَابٍ أَوْ يُرْسِلَ رَسُولًا فَيُوحِيَ بِإِذْنِهِ مَا يَشَاءُ إِنَّهُ عَلِيٌّ حَكِيمٌ. وَكَذَلِكَ أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ رُوحًا مِنْ أَمْرِنَا مَا كُنْتَ تَدْرِي مَا الْكِتَابُ وَلَا الْإِيمَانُ وَلَكِنْ جَعَلْنَاهُ نُورًا نَهْدِي بِهِ مَنْ نَشَاءُ مِنْ عِبَادِنَا وَإِنَّكَ لَتَهْدِي إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ. (و هيچ بشرى را نرسد كه خدا با او سخن گويد جز [از راه] وحى يا از فراسوى حجابى يا فرستاده‏ اى بفرستد و به اذن او هر چه بخواهد وحى نمايد آرى اوست بلندمرتبه سنجيده‏ كار. وهمين گونه روحى از امر خودمان به سوى تو وحى كرديم تو نمى‏ دانستى كتاب چيست و نه ايمان [كدام است] ولى آن را نورى گردانيديم كه هر كه از بندگان خود را بخواهيم به وسيله آن راه مى ‏نماييم و به راستى كه تو به خوبى به راه راست هدايت مى ‏كنى. (شوری  51 و 52)

علاوه بر وحی رسالی وحی های دیگر هم وجود دارد که در قران کریم به معنی مختلف آمده است:

۱-   اشاره پنهانی

فَخَرَجَ عَلَى قَوْمِهِ مِنَ الْمِحْرَابِ فَأَوْحَى إِلَيْهِمْ أَنْ سَبِّحُوا بُكْرَةً وَعَشِيًّا.  (پس از محراب بر قوم خويش درآمد و ايشان را آگاه گردانيد كه روز و شب به نيايش بپردازيد) (مریم،  ۱۱)

از جریان حضرت زکریا (ع) می دانیم که البته او هم مانند دیگر پیامبران فرستاده خدای متعال بود و از خداوند به او دستورات الاهی وحی می شد ولی دراين آيه كلمه (اوحى) به معناى اشاره است، زيرا معنى اصلى وحى همين اشاره است كه با دست و يا سر و يا اشاره چشم و ابرو و هر وسيله ممكن گرچه با موج و فرست نده رمز باشد، با ديگران گفت وگو نمايند و راز درون خود را به او منتقل سازند

۲-   الهام

وَأَوْحَيْنَا إِلَى أُمِّ مُوسَى أَنْ أَرْضِعِيهِ فَإِذَا خِفْتِ عَلَيْهِ فَأَلْقِيهِ فِي الْيَمِّ وَلَا تَخَافِي وَلَا تَحْزَنِي إِنَّا رَادُّوهُ إِلَيْكِ وَجَاعِلُوهُ مِنَ الْمُرْسَلِينَ. (و به مادر موسى وحى كرديم كه او را شير ده و چون بر او بيمناك شدى او را در نيل بينداز و مترس و اندوه مدار كه ما او را به تو بازمى‏ گردانيم و از [زمره] پيمبرانش قرار مى‏ دهيم) (قصص ۷) از آیه روشن می شود كه وحي القاء شده به مادر حضرت موسی(ع) نيز از نوع الهام الهی بوده است وهيچ شك و شبهه و ابهامي در آن راه ندارد.

۳-   هدایت غریزی

وَأَوْحَى رَبُّكَ إِلَى النَّحْلِ أَنِ اتَّخِذِي مِنَ الْجِبَالِ بُيُوتًا وَمِنَ الشَّجَرِ وَمِمَّا يَعْرِشُونَ (و پروردگار تو به زنبور عسل وحى [=الهام غريزى] كرد كه از پاره‏ اى كوهها و از برخى درختان و از آنچه داربست [و چفته ‏سازى] مى كنند خانه ‏هايى براى خود درست كن)  (نحل ۶۷)

زنبور عسل كارهای شگفت انگيز خودرا از قبيل : ساختن خانه مسدّس  از موم ، نگهباني از خانه ها . پيمودن راههاي زياد براي يافتن گلها مكيدن شيره آنها ، تبديل كردن آنها به عسل ، مراجعه به لانه خود قرار دادن آنها در خانه ، نگهباني از ملكه و عشق بازي با او و ده ها زنبور عسل در كار های شگفت آور و زيبای خود ، به وسيله فطرتي كه در نهادش آمده ، از پروردگار جهان الهام مي گير

موفق باشید!