در باره گناهان کبیره
پرسش:
سلام.لطفا معیار های تشخیص گناهان کبیره را بفرمائید .اگر میشود گناهان کبیره را هم نام ببرید.متشکر
احسان
پاسخ: و علیکم السلام و رحمة الله.
طبق فرمایشات قرآن کریم برخی از گناهان کبیره یعنی گناه بزرگ خوانده شده است:
إِن تَجْتَنِبُواْ كَبَآئِرَ مَا تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُكَفِّرْ عَنكُمْ سَيِّئَاتِكُمْ وَنُدْخِلْكُم مُّدْخَلًا كَرِيمًا
اگر از گناهان بزرگى كه از آن[ها] نهى شدهايد دورى گزينيد بديهاى شما را از شما مى زداييم و شما را در جايگاهى ارجمند درمىآوريم
اما این که کدام از گناهان از کبایر محسوب می شود، رسول الله (ص) چنین فرموده است:
از هفت چیزی که شما را به هلاکت می رساند دوری کنید. سوال شد: ای رسول خدا، آن گناهان کدامند؟ پیامبر چنین فرمود: شرک ورزیدن به خداوند، سحر و جادو کردن، به ناحق قتل کردن، ربا، فرار کردن از میدان جنگ حین حمله دشمن، افترا زنا به زنان با عفت.
البته گناهان کبیره محدود به گناهان بالا نیست، بلکه بیشترهم هستند. اما مهم این است که بقیه گناهان می تواند تبدیل به حسنات هم می شود (طبق فرمایشات آیه 31 سوره نسا).
در آیه دیگر خداوند می فرماید:
وَلِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ لِيَجْزِيَ الَّذِينَ أَسَاؤُوا بِمَا عَمِلُوا وَيَجْزِيَ الَّذِينَ أَحْسَنُوا بِالْحُسْنَى* الَّذِينَ يَجْتَنِبُونَ كَبَائِرَ الْإِثْمِ وَالْفَوَاحِشَ إِلَّا اللَّمَمَ إِنَّ رَبَّكَ وَاسِعُ الْمَغْفِرَةِ
و هر چه در آسمانها و هر چه در زمين است از آن خداست تا كسانى را كه بد كردهاند به [سزاى] آنچه انجام دادهاند كيفر دهد و آنان را كه نيكى كردهاند به نيكى پاداش دهد * آنان كه از گناهان بزرگ و زشتكاريها جز لغزشهاى كوچك خوددارى مىورزند پروردگارت [نسبت به آنها] فراخآمرزش است وى از آن دم كه شما را از زمين پديد آورد و از همانگاه كه در شكمهاى مادرانتان [در زهدان] نهفته بوديد به [حال] شما داناتر است پس خودتان را پاك مشماريد او به [حال] كسى كه پرهيزگارى نموده داناتر است
إِنَّ الَّذِينَ سَبَقَتْ لَهُم مِّنَّا الْحُسْنَى أُوْلَئِكَ عَنْهَا مُبْعَدُونَ .لَا يَسْمَعُونَ حَسِيسَهَا وَهُمْ فِي مَا اشْتَهَتْ أَنفُسُهُمْ خَالِدُونَ. لَا يَحْزُنُهُمُ الْفَزَعُ الْأَكْبَرُ وَتَتَلَقَّاهُمُ الْمَلَائِكَةُ هَذَا يَوْمُكُمُ الَّذِي كُنتُمْ تُوعَدُونَ
بىگمان كسانى كه قبلا از جانب ما به آنان وعده نيكو داده شده است از آن [آتش] دور داشته خواهند شد *صداى آن را نمىشنوند و آنان در ميان آنچه دلهايشان بخواهد جاودانند *دلهره بزرگ آنان را غمگين نمىكند و فرشتگان از آنها استقبال مىكنند [و به آنان مىگويند] اين همان روزى است كه به شما وعده مىدادند
حتی کسانی که گناهان کبیره مرتکب شده ، اگر توبه کرده باشند، شامل رحمت الهی خواهند شد. و رایجترین گناه گبیره شرک به خداوند متعال است. در قرآن چنین آمده است:
وَالَّذِينَ لَا يَدْعُونَ مَعَ اللَّهِ إِلَهًا آخَرَ وَلَا يَقْتُلُونَ النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ وَلَا يَزْنُونَ وَمَن يَفْعَلْ ذَلِكَ يَلْقَ أَثَامًا *يُضَاعَفْ لَهُ الْعَذَابُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَيَخْلُدْ فِيهِ مُهَانًا*إِلَّا مَن تَابَ وَآمَنَ وَعَمِلَ عَمَلًا صَالِحًا فَأُوْلَئِكَ يُبَدِّلُ اللَّهُ سَيِّئَاتِهِمْ حَسَنَاتٍ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَّحِيمًا
و كسانىاند كه با خدا معبودى ديگر نمىخوانند و كسى را كه خدا [خونش را] حرام كرده است جز به حق نمىكشند و زنا نمىكنند و هر كس اينها را انجام دهد سزايش را ريافتخواهد كرد *براى او در روز قيامت عذاب دو چندان مىشود و پيوسته در آن خوار مىماند *مگر كسى كه توبه كند و ايمان آورد و كار شايسته كند پس خداوند بديهايشان را به نيكيها تبديل مىكند و خدا همواره آمرزنده مهربان است
پرفسور دکتر عبد العزیز بایندر