در اسلام هیچ قاعده خاصی برای انتخاب رئیس دولت ندارد. یعنی رئیس دولت می تواند از پدر به پسر منتقل شود(1) یا با طریق انتخاب (2) ،یا با وصیت (3) یا با شورا (4) انتخاب شود.
بسیار مهم است که ریاست دولت باید دارای این ویژگی هایی باشد:
- اهل کار باشد
- مومن باشد ( وَأَمَّا مَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ وَنَهَى النَّفْسَ عَنِ الْهَوَى. پس هرکس از خداوند بترسد و نفس خود را از زشتی ها باز دارد )
بسیار مهم است که رهبر مومن باشد چون ایمان نیز یکی دیگر از ویژگیهای ریاست دولت هست که میخواهد دولت را عادلانه اداره نماید، فزونخواه نبودن، ریاست طلب نبودن، دارای روحیه چاپلوسی و ریاکاری نبودن از جمله عوامل نشاندهنده ایمان می باشد.
علاوه بر این رای دهندگان نیز در اینجا مسئولیت دارند. منتخبین نیز باید منصفانه رأی دهند تا ریاست را به کسی بسپاریند که آن را خوب بلد باشند
چنانچه خدای متعال در قران کریم می فرماید: “إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُکُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَماناتِ إِلى أَهْلِها وَ إِذا حَکَمْتُمْ بَیْنَ النَّاسِ أَنْ تَحْکُمُوا بِالْعَدْلِ إِنَّ اللَّهَ نِعِمَّا یَعِظُکُمْ بِهِ إِنَّ اللَّهَ کانَ سَمیعاً بَصیراً” (نساء، 58)
خدا به شما فرمان مىدهد که امانتها را به صاحبانشان بازگردانید. و چون در میان مردم به داورى نشینید به عدل داورى کنید. خدا شما را چه نیکو پند مىدهد. هر آینه او شنوا و بینا است.
- نمل 16
- انتخاب علی (رض) به خلافت
- ابوکر (رض) عمر (رض) را به خلافت وصیت کرد.
- شوری 38