سلام علیکم استاد عزیز. یک سوالی داشتم. من در ایالات متحده آمریکا در واشینگتن زندگی می کنم و در اینجا کارمند یک شرکت بزرگ هستم. هر سال در جشنهای کریسمس مدیر شرکت به تمام کارمندان شرکت از جمله به بنده هدیه می دهد. آیا تکلیف من چیست؟ قبول کردن همان هدیه ها مشارکت با غیر مسلمانان در اعیاد و جشنهایشان محسوب می شود؟
علیکم سلام دوست گرامی، سپاس فراوان ، لطف و توجهتان مارا خوشحال وحس مسؤليتمان را برمى انگيزاند تا پاسخگوى الطاف شما عزيزان باشیم.
اولا باید به این مساله از ناهیه دیگر نگاه کنیم. معلوم است که در احادیث وارد شده از پیامبر (ص) می خوانیم که آن حضرت فرموده است: ” من تشبه بقوم فهو منهم” :هرکس به قومی تشبه کند، از آنان به شمار می رود.
اکنون مسلمانان در تمام دنیا و حتی در سرزمین غیر مسلمانان زندگی می کنند و سعی می نمایند که زندگیشان طبق دستورات اسلامی ادامه دهند ولی بی شک با مشاکل روبرو می شوند که نمی توانند قرار بدهند. مسئله شما نیز از آن قبیل می باشد. و در این موارد نباید به سختی افتاد. شما که خودتان همان اعیاد را انجام نمی دهید، مثلا، مانند اینکه اعیاد آنان و روزه شان را به آنها تبریک نمیگوید: عیدتان مبارک… یا مانند آن. در جشنهای آنها که خودشان برای سجده بردن به صلیب تبریک گویند، این کارهای زشت را شما انجام نمی دهید و کار شما اقرار و اعترافی به شعائر کفرآمیز آنان نیست و مشارکت با آنان به حساب نمیآید
و اگر رهبر و سران شرکت در اعیاد خود به شما هدیه تقدیم می کنند قبول کردن آن اشکالی ندارد چون برای مسلمانان مجاز است که از کافر و مشرک به قصد بدست آوردن دل او و تشویق او به اسلام، و نشان دادن اخلاق اسلامی هدیه بگیرد. و معلوم است که قصدتان بزرگداشت این روز نیست همانطور که مشرکین آن را بزرگ می دارند. و این کار مشارکت در عیدشان و اقرار جشنشان به شمار نمی آید بلکه بر راه نیکوکاری و به قصد به دست آوردن دل او و دعوتش به اسلام، هدیه از او پذیرفته می شود، خدای متعال خوبی و بخشش را در رابطه با کافری که با مسلمین نمی جنگد مباح کرده و فرموده است: ( لَا يَنْهَاكُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِينَ لَمْ يُقَاتِلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَلَمْ يُخْرِجُوكُم مِّن دِيَارِكُمْ أَن تَبَرُّوهُمْ وَتُقْسِطُوا إِلَيْهِمْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ : خداوند شما را باز نمیدارد از اين كه نيكی و بخشش بكنيد به كساني كه به سبب دين با شما نجنگيدهاند و از شهر و ديارتان شما را بيرون نراندهاند . خداوند نيكوكاران را دوست ميدارد (ممتحنه-8). بنابر این هدیه دادن و هدیه گرفتن و خوردن چیزهای حلال با هم با غیر مسلمانان و شرکت کردن با آنها در مجالس و در کونفرانسها جایز است. چون در قرآن کریم آمده است:
” وَطَعَامُ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ حِلٌّ لَکُمْ ” (مائده: ۵). (طعام اهل کتاب براى شما حلال است). و از روایات صحیح ثابت است وقتى یهود مدینه رسول الله (ص) را براى طعام دعوت مى کردند. آن حضرت دعوت آنان را مى پذیرفت و طعام آنان را تناول مى فرمود.
در نتیجه: مسلمان وقتی که از غیر مسلمان هدیه قبول می نماید باید دقت کند اگر همان هدیه خوردنی حرام می باشد باید خودداری نماید و نخورد. نه اگر چیزهای معمولی و حلال می باشد می تواند استفاده بکند و فی نفسه مانعی ندارد.