وعده شیطان به آدم در بهشت چه بود؟
در داستان حضرت آدم (ع) و حوا فریب خوردن آن دوتا از طرف شیطان نسبتا مفصل هم در قرآن کریم و هم در کتاب های پیشین بیان شده است. اما در باره این که شیطان چه وعده داده بود که آدم و حوا فریب آن را خوردند، بین مفسرین اسلام اختلاف نظر وجود دارد.
در قرآن کریم چنین آمده است:
وَسْوَسَ لَهُمَا الشَّيْطَانُ لِيُبْدِيَ لَهُمَا مَا وُورِيَ عَنْهُمَا مِن سَوْءَاتِهِمَا وَقَالَ مَا نَهَاكُمَا رَبُّكُمَا عَنْ هَذِهِ الشَّجَرَةِ إِلاَّ أَن تَكُونَا مَلَكَيْنِ أَوْ تَكُونَا مِنَ الْخَالِدِينَ [1]
در عبارت إِلاَّ أَن تَكُونَا مَلَكَيْنِ قرائة مشهور ملکین حرف لام با فتحه خوانده می شود که ترجمه آن چنین است:
سپس شيطان آنها را وسوسه كرد تا آنچه را از اندامشان پنهان بود آشكار سازد و گفت پروردگارتان شما را از اين درخت نهي نكرده مگر به خاطر اينكه (اگر از آن بخوريد) فرشته خواهيد شد يا جاودانه (در بهشت خواهيد ماند!
اما به نظر ما قرائة صحیح "ملکین" لام با کسره است، در این حالت قول شیطان چنین خواهد شد: " گفت پروردگارتان شما را از اين درخت نهي نكرده مگر به خاطر اينكه (اگر از آن بخوريد) دو سالار(پادشاه) خواهيد شد " این قرائة در کشاف زمخشری هم آورده بود. اما دلیل انتخاب ما برای این قرائة:
1. آیه دیگر این دیدگاه را تقویت می کند:
خداوند می فرماید:
فَوَسْوَسَ إِلَيْهِ الشَّيْطَانُ قَالَ يَا آدَمُ هَلْ أَدُلُّكَ عَلَى شَجَرَةِ الْخُلْدِ وَمُلْكٍ لَّا يَبْلَى [2]
سپس شيطان او را وسوسه كرد، گفت اى آدم آيا مىخواهى درخت جاودانگى و سلطنت(ملک) بىانقراض را نشانت دهم؟
(نمی گوید فرشته خواهی شد!)
2. در قرآن کریم در باره مقام والا انسان گفته می شود طوری که فرشتگان به او سجده کردند:
وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ أَبَى وَاسْتَكْبَرَ وَكَانَ مِنَ الْكَافِرِينَ [3]
و چون به فرشتگان گفتيم بر آدم سجده بريد، همه سجده بردند جز ابليس كه سركشيد و كبرورزيد و از كافران شد
یعنی مقام آدم وقتی شایسته سجده کردن ملائکه باشد، مگر می شود او را به این که فرشته خواهد شد فریب داد؟! مگر می شود آدم خودش بخواهد مقامش تنزل پیدا کند و فرشته شود؟!
وَلَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِي آدَمَ وَحَمَلْنَاهُمْ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَرَزَقْنَاهُمْ مِنَ الطَّيِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَى كَثِيرٍ مِمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِيلًا [4]
ما بني آدم را گرامي داشتيم و آنها را در خشكي و دريا (بر مركبهاي راهوار) حمل كرديم، و از انواع روزيهاي پاكيزه به آنها روزي داديم، و بر بسياري از خلق خود برتري بخشيديم.
پس منطقی بودن این است که آدم و حوا در بهشت بودند و شیطان آمده و فریب داد که آن دو تا میوه ممنوعه را بخورند، تا سالار آن باغ باشند و جاویدان بمانند. و از آنجا که این امر با آرزوی آنان مطابقت داشته، فریب شیطان را خوردند.
