چند سوال در باره احکام روزه (2)
• سوال: با سلام وطمنی قبولی طاعات وعبادات. شغل من مهندسی کشتی است، خواه ناخواه ماهها بر روی آب در حال سفر هستم. آیا من کثیرالسفر بوده و باید روزه بگیرم یا اینکه بعدا می توانم آن را قضا کنم و یا کفاره اش را بدهم؟
جواب: و علیکم السلام. ما هم آرزوی قبولی طاعات و عبادات تان را داریم. اما پاسخ پرسش: ما این اصطلاح را که در مذهب جعفریه به کار می رود را قبول نداریم. چرا که طبق فرمایشات قرآن کریم، مسافر مخییر است که روزه را بگیرد یا ترک کند. اما چون در مذهب جعفریه مسافر نمی تواند(!) روزه بگیرد و برای مسافر روزه گرفتن حرام (!) است. به این خاطر اصطلاح ” کثیرالسفر” را به کار بردند که افراد با این شغل بتوانند روزه را بگیرند. اما از آنجا که قرآن کریم رخصت را برای مسافر صادر کرده است، نیازی بر تقسیم شغل به قلیل السفر و کثیر السفر را نمی بینیم. لذا شما حکم مسافر را دارید، مخییر هستید، یعنی می توانید روزه بگییرید و یا ترک کنید. اما اگر حرجی در کار نباشد، گرفتن آن بهتر است. اگر هم نگرفتید، پس بعدا در ایام دیگر آن را به جا آورید. کفاره لازم نیست.
• سوال: در این روزهای گرم تابستان اگر از تشنگی بی تاب شدیم باید چه کار کنیم؟
جواب: خداوند متعال فقط به مسافر و بیمار رخصت روزه نگرفتن را داده است. غیر از این دو شرط نمی توان روزه را خورد. به دلیل گشنه و یا تشنه شدن هم نمی توان بین روز، روزه را باطل کرد. تنها اگر به دلیل تشنگی بیمار شده و ادامه دادن به روزه مضر باشد، می توان روزه را باطل کرد، و بعدا باید آن را به جا آورد
• آیا در هنگام روزه می توان غسل جنابت کرد؟
ترک غسل جنابت چه عمدا باشد و چه سهوا، قبل از اذان باشد یا بعدا روزه را باطل نمی کند. غسل جنابت شرط نماز است نه شرط روزه گرفتن.
• سوال: آیا بعد از این که نیت کرده باشم که دیگر تا شب نخورم و روزه را شروع کرده باشم، اما هنوز وقت برای اذان مانده باشد، خوردن و آشامیدن اشکالی دارد؟
جواب: طبق آیه کریمه وقت امساک، هنگامی است که در افق سرخی به صورت بارز نمایان می شود و برق می زند، در پایین آن خطی سیاه و در بالای آن خطی سفید نمایان می شود.
وَکُلُوا وَاشْرَبُوا حَتَّىٰ یَتَبَیَّنَ لَکُمُ الْخَیْطُ الْأَبْیَضُ مِنَ الْخَیْطِ الْأَسْوَدِ مِنَ الْفَجْرِ ۖ ثُمَّ أَتِمُّوا الصِّیَامَ إِلَى اللَّیْلِ
و بخورید و بیاشامید، تا رشته سپید صبح، از رشته سیاه (شب) برای شما آشکار گردد! سپس روزه را تا شب، تکمیل کنید!
پس شما اگر نیت کرده باشید که دیگر تا شب نخورید، اما هنوز وقتی تا امساک مانده باشد، می توانید با خیال راحت بخورید و بیاشامید.
• حتلم شدن در خواب و حکم روزه
سوال: اگر در حین روزه داری خواب مان ببرد و محتلم شویم، حکم روزه چه خواهد شد؟
جواب: فرد اگر در خواب احتلام شده باشد و خودش در حالت روزه باشد، این هیچ ضرری بر روزه او وارد نمی کند. وظیفه فرد محتلم شده غسل جنابت است. حالا یک سوال دیگری را خیلی می پرسند که آیا باید فورا غسل جنابت را انجام داد یا می شود تأخیر انداخت؟ در جواب می گوییم که این به آن وقتی که فرد قرار گرفته بستگی دارد. اگر وقت نماز است، باید فورا غسل جنابت را انجام دهد، و نماز را بخواند. اما اگر هنوز وقت تا اذان مانده باشد، لازم نیست فورا غسل جنابت را انجام دهد. خلاصه غسل جنابت از شروط نماز است، نه روزه گرقتن. یک تذکر دیگر هم این جا خاطرنشان می کنیم که غسل گرفتن روزه را باطل نمی کند. چه غسل تدریجی باشد و چه ارتماسی.
